Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

п’янчу́га, -і, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМу́зе, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -чу́г (разм., пагард.).

Тое, што і п’яніца.

|| памянш.зніж. п’янчу́жка, -і, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -жцы, Т-ай (-аю), ж., мн. -і, -жак.

п’я́ны, -ая, -ае.

1. Які знаходзіцца ў стане ап’янення, нецвярозы.

П’янаму (наз.) мора па калена (прыказка). Што ў цвярозага на розуме, тое ў п’янага (наз.) на языку (прыказка). П. ад радасці (перан.).

2. Уласцівы захмялелым людзям.

П. голас.

3. Які прыводзіць да стану ап’янення (разм.).

П. напітак.

пянька́, -і́, ДМ -ньцы́, ж.

Прадзільнае валакно з канопляў.

|| прым. пянько́вы, -ая, -ае.

Пяньковыя вяроўкі вельмі моцныя.

пярві́чны, -ая, -ае.

Які з’яўляецца першым, пачатковым звяном якой-н. арганізацыі; нізавы.

Пярвічная ячэйка.

пярмя́к гл. пермякі.

пярмя́цкі гл. пермякі.

пярмя́чка гл. пермякі.

пяро́¹, -á, мн. пёры і (з ліч. 2, 3, 4) пяры́, пёраў, н.

1. Рагавы стрыжань з пушыстымі адросткамі па баках, які вырастае на скуры птушак.

Страусавае п.

Гусінае п. (да паяўлення металічных пёраў² — прылада для пісання чарнілам).

2. Зялёны ліст цыбулі і часнаку (разм.).

|| памянш. пёрка, -а, мн. -і, -рак і -ркаў, н.

пяро́², -а́, мн. пёры і (з ліч. 2, 3, 4) пяры́, пёраў, н.

Металічная выгнутая пласцінка з расшчэпленым канцом для пісання чарнілам, тушшу.

Узяцца за п. (пачаць пісаць). Выйсці з-пад пяра каго-н. (быць напісаным кім-н.). Бойкае п. (перан.: пра лёгкі, вольны стыль). Разбойнікі пяра (перан.: пра прадажных, беспрынцыповых журналістаў; пагард.).

|| памянш. пёрка, -а, мн. -і, -рак і -ркаў, н.

|| прым. пёравы, -ая, -ае.

Шарыкавыя і пёравыя ручкі.

пярсцёнак, -нка, мн. -нкі, -нкаў, м.

Прадмет, звычайна з дарагога металу, у форме абадка, абруча, часта з каштоўнымі камянямі, які носіцца на пальцы як упрыгажэнне ці як сімвал шлюбу.

Заручальны п.