Verbum

прэтэндава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; незак.

1. на каго-што. Заяўляць правы, разлічваць на што-н., дабівацца чаго-н.

П. на кіруючую пасаду.

2. на што. Лічыць сябе ўладальнікам якіх-н. дадатных якасцей, жадаць, каб іх прызналі іншыя.

П. на інтэлігентнасць.

прэтэндэ́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

Асоба, якая прэтэндуе на што-н.

П. на вакантную пасаду.

|| ж. прэтэндэ́нтка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. прэтэндэ́нцкі, -ая, -ае.

прэтэ́нзія, -і, мн. -і, -зій, ж.

1. Прад’яўленне сваіх правоў на валоданне кім-, чым-н., атрыманне чаго-н.

П. на спадчыну.

2. Паводзіны таго, хто жадае прызнання за ім якіх-н. добрых якасцей, якія ён сабе прыпісвае.

Чалавек з прэтэнзіямі.

П. на элегантнасць.

◊

Быць у прэтэнзіі на каго — адчуваць незадаволенасць, крыўду ў адносінах да каго-н.

|| прым. прэтэнзі́йны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Прэтэнзійная заява.

прэтэнцыёзны, -ая, -ае (кніжн.).

1. 3 прэтэнзіямі (у 2 знач.).

Прэтэнцыёзныя паводзіны.

2. Які прэтэндуе на арыгінальнасць, вычварны.

Прэтэнцыёзна (прысл.) апранацца.

|| наз. прэтэнцыёзнасць, -і, ж.

прэфе́кт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў м.

1. У Старажытным Рыме: адміністрацыйная, судовая або ваенная пасада, а таксама асоба, якая яе займае.

2. У шэрагу дзяржаў: службовая асоба — кіраўнік цэнтральнага (Румынія) або рэгіянальнага (Расія) урада на месцах.

3. У некаторых краінах: начальнік гарадской паліцыі.

прэфекту́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

1. У Рымскай імперыі: адміністрацыйная адзінка.

2. У Францыі і некаторых іншых краінах: службовы апарат прэфекта (у 2 знач.).

3. У Францыі і некаторых іншых краінах: канцылярыя прэфекта (у 2 і 3 знач.).

4. У Японіі, Марока і некаторых іншых краінах: адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка.

|| прым. прэфекту́рны, -ая, -ае.

прэфера́нс, -а, м.

Род картачнай гульні.

прэ́фікс, -а, мн. -ы, -аў м.

Тое, што і прыстаўка (у 2 знач.).

|| прым. прэфікса́льны, -ая, -ае.

П. спосаб утварэння слоў.

прэць, -э́ю, -э́еш, -э́е; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Гнісці, тлець ад сырасці або цеплыні.

Мокрае сена прэе.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Станавіцца вільготным, сырым ад цеплыні.

Зямля вясной прэе.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Павольна даходзіць да гатоўнасці на жары, на невялікім агні.

Бульба прэе.

4. Пацець, пакрывацца потам (разм.).

Прэе дзед у ватоўцы на такім сонцы.

|| зак. сапрэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е (да 1 і 4 знач.), упрэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е (да 1, 3 і 4 знач.) і увапрэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е (да 1, 3 і 4 знач.).

|| наз. прэ́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

прэцэдэ́нт, -у, М -нце, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).

Выпадак, які служыць прыкладам, апраўданнем для падобных выпадкаў у будучым.

Гэты ўчынак не мае прэцэдэнтаў у мінулым.

Павучальны п.