Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

прыпісны́, -а́я, -о́е (афіц.).

Прылічаны да якой-н. установы, прадпрыемства; які сведчыць пра такое прылічэнне.

Прыпісное пасведчанне.

прыпла́та, -ы, ДМа́це, ж.

1. гл. прыплаціць.

2. Прыплачаная сума.

Вялікая п.

прыплаці́ць, -ачу́, -а́ціш, -а́ціць; -а́чаны; зак., што.

Заплаціць у дадатак, звыш якой-н. платы.

П. семдзесят рублёў.

|| незак. прыпла́чваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыпла́та, -ы, ДМа́це, ж. і прыпла́чванне, -я, н.

прыпле́сці, -ляту́, -ляце́ш, -ляце́; -ляцём, -лецяце́, -ляту́ць; -лёў, -ляла́, -ло́; -ляці́; -ле́цены; зак.

1. што. Далучыць, уплятаючы.

П. стужку да вянка.

2. перан., каго-што. Ублытаць у што-н., упамянуць дарэмна (разм.).

Прыплялі і маё імя да гэтай справы.

|| незак. прыплята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

прыпле́сціся, -ляту́ся, -ляце́шся, -ляце́цца; -ляцёмся, -лецяце́ся, -ляту́цца; -лёўся, -ляла́ся, -ло́ся; -ляці́ся; зак. (разм.).

Прыйсці куды-н. з цяжкасцю, паволі.

Прыплёўся дадому.

прыпло́д, -у, М -дзе, м.

Патомства ў жывёл.

Штогодні п. авечак.

|| прым. прыпло́дны, -ая, -ае.

прыплы́сці і прыплы́ць, -ыву́, -ыве́ш, -ыве́; -ывём, -ывяце́, -ыву́ць; -ы́ў, -ыла́, -ло́; зак.

Дасягнуць чаго-н. плывучы.

П. да вострава.

|| незак. прыплыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

прыплюсава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; зак., што (разм.).

Складаючы лікі, дадаць да агульнай сумы, а таксама наогул далучыць.

|| незак. прыплюсо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

прыплю́снуць, -ну, -неш, -не; -ні́; -нуты; зак.

1. каго-што. Націснуўшы, зрабіць плоскім, трохі сплюшчыць.

П. галоўку цвіка.

Прыплюснуты нос (шырокі і плоскі).

2. што. Прыжмурыць, прыкрыць (павекі).

П. вейкі.

прыплю́шчыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак., што.

Прыкрыць павекамі (вока, вочы).

П. вока.

|| незак. прыплю́шчваць, -аю, -аеш, -ае.