прызямлі́ць, -лю́, -лі́ш, -лі́ць; -лі́м, -ліце́, -ля́ць; -зе́млены; зак., што.
Апусціць на зямлю (лятальны апарат).
П. самалёт.
|| незак. прызямля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. прызямле́нне, -я, н.
пры́іск, -а, мн. -і, -аў, м.
Месца распрацоўкі каштоўнага выкапня.
Залатыя прыіскі.
|| прым. пры́іскавы, -ая, -ае.
прыйсці́, прыйду́, пры́йдзеш, пры́йдзе; прыйшо́ў, -шла́, -ло́; прыйдзі́; зак.
1. Ідучы, дасягнуць чаго-н., з’явіцца куды-н.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Наступіць, настаць, узнікнуць.
Прыйшоў час ісці ў школу.
Прыйшло каханне.
3. у што. Дайсці да якога-н. стану (абазначанага назоўнікам).
П. ў заняпад.
П. ў норму.
П. ў захапленне.
П. ў сябе (заспакоіцца, апрытомнець).
4. да чаго. Дасягнуць чаго-н. шляхам якіх-н. дзеянняў, намаганняў.
П. да ладу.
П. да вываду.
|| незак. прыхо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.
|| наз. прыхо́д, -у, М -дзе, м. (да 1 і 2 знач.).
прыйсці́ся, прыйду́ся, пры́йдзешся, пры́йдзецца; прыйшо́ўся, -шла́ся, -ло́ся; прыйдзі́ся; зак.
1. Аказацца адпаведным, падыходзячым.
Туфлі прыйшліся па густу.
Зрабіць што-н. як прыйдзецца (сяк-так; разм.). Есці што прыйдзецца (што трапіцца, што знойдзецца; разм.).
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Супасці з чым-н.; трапіць куды-н., у што-н.
Свята прыйшлося на нядзелю.
3. безас. Выпасці на долю.
Мне не прыйшлося многа вучыцца.
На кожнага прыйшлося па дваццаць рублёў.
4. безас., з інф. Аказацца вымушаным (што-н. рабіць).
Мне прыйдзецца тэрмінова паехаць.
|| незак. прыхо́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца.
прыкава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём, -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны; зак., каго-што.
1. Коўкай прымацаваць да чаго-н.
П. сейф да сцяны.
2. перан. Прымусіць нерухома заставацца ў якім-н. стане, на якім-н. месцы.
Страх прыкаваў яго да месца.
◊
Прыкаваць чыю ўвагу, позіркі да каго-чаго (кніжн.) — прыцягнуць чыю-н. пільную ўвагу, позіркі.
|| незак. прыко́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
пры́казка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.
1. Кароткае народнае выслоўе павучальнага зместу; народны афарызм.
Стаць прыказкай (пра каго-, што-н., што стала агульнавядомым з якога-н. боку).
2. Прыгаворка, зачын казкі.
Гэта п., а казка наперадзе.
|| прым. пры́казкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
П. выраз.
прыка́зчык, -а, мн. -і, -аў, м. (уст.).
1. Наёмны служачы ў гандлёвай установе; прадавец.
2. Служачы ў маёнтку, які кіраваў гаспадаркай памешчыка.
|| прым. прыка́зчыцкі, -ая, -ае.
прыкало́ць, -алю́, -о́леш, -о́ле; -алі́; -о́латы; зак.
1. што. Прымацаваць шпількай.
П. кветку да валасоў.
2. каго (што). Забіць чым-н. колючым (разм.).
П. кабана.
|| незак. прыко́лваць, -аю, -аеш, -ае.
прыкамандзірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., каго (што) да каго-чаго.
Адкамандзіраваўшы, прызначыць куды-н. часова.
П. да шпіталя.
|| незак. прыкамандзіро́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
прыкархну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак. (разм.).
Заснуць на кароткі час.
П. седзячы.