Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

прыгле́дзець, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. за кім-чым, каго-што і без дап. Пасачыць з мэтай догляду; паклапаціцца пра каго-, што-н.

П. за дзецьмі.

Прыглядай гасцей, каб хадзілі часцей (з нар.). Прыгледзь тут, а я адлучуся ў магазін.

2. каго-што. Намеціць для набыцця, скарыстання (разм.).

П. сабе касцюм.

П. месца для будоўлі.

|| незак. прыгляда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прыгля́дваць, -аю, -аеш, -ае.

прыглушы́ць, -ушу́, -ўшыш, -ўшыць; -ўшаны; зак.

Зрабіць менш чутным, гучным, некалькі заглушыць (у 2—4 знач.).

П. матор.

|| незак. прыглуша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прыглу́шваць, -аю, -аеш, -ае.

прыгна́ць¹, -ганю́, -го́ніш, -го́ніць; -гані; -гна́ны; зак., каго-што.

Гонячы, прывесці, даставіць.

П. коней з начлегу.

|| незак. прыганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. прыго́н, -у, м.

прыгна́ць², -ганю́, -го́ніш, -го́ніць; -гані; -гна́ны; зак., што да чаго (спец.).

Прыладзіць так, каб адно да аднаго падыходзіла па памерах.

П. вечка да бочкі.

|| незак. прыганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. прыго́нка, -і, ДМ -нцы, ж.

П. дэталей.

прыгне́сці гл. прыгнятаць.

прыгне́чанне, -я, н.

1. гл. прыгнятаць.

2. Цяжкі, змрочны стан.

Быць у прыгнечанні.

прыгне́чаны, -ая, -ае.

1. Які церпіць прыгнёт, уціск, эксплуатуецца.

П. народ.

2. Які адчувае на сабе прыгнечанне (у 2 знач.); цяжкі, змрочны.

П. настрой.

|| наз. прыгне́чанасць, -і, ж.

прыгнёт, -у, М -ёце, м.

1. гл. прыгнятаць.

2. Жорсткі ўціск, эксплуатацыя.

прыгну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ніся; зак.

Нагнуцца, нахіліцца, трохі сагнуцца.

Галіны прыгнуліся да зямлі.

П., уваходзячы ў склеп.

|| незак. прыгіна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

прыгну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні; -ну́ты; зак., каго-што.

Нагнуць, нахіліць, трохі сагнуць.

П. галаву ў дзвярах.

|| незак. прыгіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прыгіна́нне, -я, н.