Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

цэцэ́, нескл., ж.

Афрыканская жывародная муха, якая корміцца кроўю чалавека і пазваночных і з’яўляецца пераносчыкам узбуджальнікаў соннай хваробы.

цэ́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж. (разм.).

Кукарда.

Шапка з цэшкай.

цюбеце́йка, -і, ДМ -йцы, мн. -і, -це́ек, ж.

Маленькая круглая ці вастраверхая шапачка з вышытымі або тканымі ўзорамі.

|| прым. цюбеце́ечны, -ая, -ае.

цю́бік, -а, мн. -і, -аў, м.

Мяккая трубачка з металу, пластмасы для мазі, клею, пасты і пад., змесціва якой дастаецца выцісканнем.

Крэм у цюбіках.

цю́бінг, -а, м.

Металічная ці жалезабетонная пліта ў выглядзе сегмента, якая з’яўляецца часткай воданепранікальнага мацавання шахт і тунэляў.

|| прым. цю́бінгавы, -ая, -ае.

цюк¹, -а́, мн. -і, -о́ў, м.

Вялікі звязаны пакунак тавару; вялікая звязка чаго-н.

Ц. сена.

|| памянш. цючо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м.

|| прым. цюкавы́, -а́я, -о́е (спец.).

Цюкавое сена.

цюк², выкл.

1. Ужыв. гукапераймальна для абазначэння стуку.

2. у знач. вык. Ужыв. ў знач. дзеясл. цюкаць — цюкнуць і цюкацца — цюкнуцца.

Цюк шыбу і разбіў.

цюкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; незак., што.

Увязваць, пакаваць у цюкі.

Ц. сена.

|| наз. цюкава́нне, -я, н. і цюко́ўка, -і, ДМо́ўцы, ж.

цю́кацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. (разм.).

Ударацца аб што-н. з лёгкім стукам; стукацца.

|| аднакр. цю́кнуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся.

цю́каць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

Удараць, утвараючы слабы стук.

Чуваць было, як цюкалі сякеры.

|| аднакр. цю́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. цю́канне, -я, н.