Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

трэ́сціся, трасу́ся, трасе́шся, трасе́цца; трасёмся, трасяце́ся, трасу́цца; тро́сся, трэ́слася; трасі́ся; незак.

1. Часта хістацца, калаціцца.

Лісты ціха трэсліся.

Рукі трасуцца.

2. Падскокваць (пры яздзе па няроўнай дарозе).

Ехалі, трэсліся па камяністай дарозе.

3. перан. Хвалявацца за каго-, што-н.

Т. над дзецьмі.

4. перад кім-чым і без дап. Адчуваць страх, боязь.

Т. перад начальствам.

трэ́фы, -аў, адз. трэ́фа, -ы, ж.

Картачная масць з малюнкам чорнага крыжыка ў выглядзе трылісніку.

|| прым. трэфо́вы, -ая, -ае.

Т. кароль.

трэце... (а таксама трэця...).

Першая састаўная частка складаных слоў са знач. трэці (у 1 і 3 знач.), напр.: трэцечарговы, трэцеступенны, трэцеразрадны.

трэцеступе́нны, -ая, -ае.

Малаістотны, малаважны; пасрэдны па сваіх якасцях, па майстэрстве.

Т. акцёр.

Трэцеступенная роля.

трэ́ці, -яя, -яе.

1. гл. тры.

2. Асабіста не зацікаўлены ў чым-н., што датычыцца дзвюх другіх асоб; пабочны.

Трэцяя старана.

3. Не галоўны па значэнні, не першаразрадны.

Т. сорт.

Іграць трэція ролі.

4. Які атрымліваецца пры дзяленні на тры.

Трэцяя частка.

5. у знач. наз. трэ́цяе, -яга, н. Страва, якая падаецца пасля другой; салодкая страва.

На трэцяе кампот.

трэці́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; незак., каго.

Пагардліва абыходзіцца з кім-н., зневажальна адносіцца да каго-н.

Т. супрацоўніка.

|| наз. трэці́раванне, -я, н.

трэць, -і, мн. -і, траце́й, ж.

Адна з трох роўных частак, на якія дзеліцца што-н.

Да вечара прайшлі т. дарогі.

Адна т.

трэця... (гл. трэце...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая ўжыв. замест «трэце...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напр.: трэцякласны, трэцясортны, трэцякурснік.

трэцякла́снік, -а, мн. -і, -аў, м.

Вучань трэцяга класа.

|| ж. трэцякла́сніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

трэцякла́сны, -ая, -ае.

1. Які адносіцца да памяшканняў, месцаў трэцяга класа на транспарце.

Т. вагон.

2. Невысокай якасці, малазначны, пасрэдны (разм.).

Т. спецыяліст.