Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

традыцыяналі́зм, -у, м. (кніжн.).

Прыхільнасць да старых традыцый.

|| прым. традыцыяналі́сцкі, -ая, -ае.

траекто́рыя, -і, мн. -і, -рый, ж.

1. Лінія, якую апісвае ў прасторы якое-н. цела або пункт у працэсе руху.

Т. палёту метэарыта.

2. Лінія палёту снарада, ракеты або кулі.

|| прым. траекто́рны, -ая, -ае.

траі́сты, -ая, -ае.

1. Траякі.

Т. ўплыў.

2. Пра палітычныя пагадненні: заключаны, падпісаны трыма дзяржавамі, бакамі.

Траістае пагадненне.

|| наз. траі́стасць, -і, ж. (да 1 знач.).

траі́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., тро́іцца; незак.

Раздзяляцца на тры часткі, а таксама здавацца трайным, патройвацца (пра бачныя прадметы).

Т. ў вачах.

траі́ць, траю́, тро́іш, тро́іць; тро́ены; незак., што.

1. Дзяліць на тры часткі (разм.).

Т. бервяно.

2. Злучаць тры часткі разам.

Т. ніткі.

3. Тройчы пераворваць зямлю (спец.).

4. Страляць, удараць і пад. па трох адначасова.

Т. з ружжа.

|| наз. трае́нне, -я, н. (да 1—3 знач.).

трайні́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Прадмет, які мае тры аднародныя часткі або складаецца з трох частак.

Паляўнічы т. (трохстволка).

2. Мера або прадмет, якія складаюцца з трох аднолькавых адзінак, частак.

Дошка-т.

|| прым. трайніко́вы, -ая, -ае.

трайны́, -а́я, -о́е.

1. Які складаецца з трох аднародных або падобных частак, прадметаў.

Трайныя рамы.

2. Павялічаны ў тры разы.

Прадаваць па трайной цане.

трайня́¹, -і́, мн. тро́йні і (з ліч. 2, 3, 4) трайні́, тро́йняў, ж.

Падоўжны брус у калёсах, які злучае пярэднюю вось з задняй.

трайня́². -і́, мн. тро́йні, -яў, м.

Тое, што і трайняты.

трайня́ты, -ня́т.

Трое дзяцей, народжаных адначасова адной маці.