Verbum

трыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. што і без дап. Цярпліва пераносіць боль, непрыемнасць і пад.

Так хацелася спаць, што ён не мог т.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Працягвацца пэўны час.

Усё лета трывала засуха.

Трывала маўчанне.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Захоўваць прыдатнасць, выконваць сваё прызначэнне; трымацца, служыць.

Кладачка слабая, але яшчэ доўга будзе т.

|| наз. трыва́нне, -я, н. (да 1 знач.).

трывія́льны, -ая, -ае.

Пазбаўлены арыгінальнасці, звычайны.

Трывіяльная думка.

Т. флірт.

|| наз. трывія́льнасць, -і, ж.

трыво́га, -і, ДМ -во́зе, ж.

1. Неспакой, моцнае душэўнае хваляванне, выкліканае страхам, небяспекай і пад.

Т. за лёс дзяцей.

2. Шум, перапалох, мітусня.

Усе крычалі, адчувалася моцная т.

3. Небяспечнае становішча, а таксама сігнал, які апавяшчае аб ім.

Паветраная т.

Пажарная т.

трыво́жны, -ая, -ае.

1. Поўны трывогі (у 1 знач.), або які выражае трывогу.

Т. сон.

Т. голас.

Трывожна (безас. ў знач. вык.) на душы.

2. Які выклікае трывогу (у 1 знач.), неспакой.

Трывожныя звесткі.

3. Небяспечны.

Т. час.

4. Які паведамляе пра небяспеку.

Т. гудок.

Т. сігнал.

|| наз. трыво́жнасць, -і, ж.

трыво́жыцца, -жуся, -жышся, -жыцца; незак.

Прыходзіць у стан трывогі, моцнага душэўнага хвалявання, турбавацца.

Т. за родных.

|| зак. устрыво́жыцца, -жуся, -жышся, -жыцца і патрыво́жыцца, -жуся, -жышся, -жыцца.

трыво́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; незак., каго-што.

1. Прыводзіць у стан трывогі (у 1 знач.), хвалявання.

Трывожыла становішча на фронце.

2. Парушаць спакой каго-, чаго-н., турбаваць.

Не трэба яго т.

3. перан. Бударажыць мінулае, перажытае.

4. Раздражняць, раз’ятрываць.

Т. рану.

|| зак. устрыво́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны (да 1 знач.), стрыво́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны (да 2 знач.) і патрыво́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны (да 2—4 знач.).

трывуго́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Даўней: трохвугольная форменная шапка.

трыганаме́трыя, -і, ж.

Раздзел геаметрыі, які вывучае трыганаметрычныя функцыі: суадносіны паміж старанамі і вугламі прамавугольнага трохвугольніка.

|| прым. трыганаметры́чны, -ая, -ае.

трыгу́біца, -ы, мн. -ы, -біц, ж.

Від рыбалоўнай снасці.

тры́дзевяць,

У выразе: за трыдзевяць зямель (разм.) — у казках: у вельмі далёкай краіне, вельмі далёка.