Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

другаразра́дны, -ая, -ае.

Другога разраду; пасрэдны.

Д. рэстаран.

дру́гасны, -ая, -ае.

Вытворны, не зыходны; які з’яўляецца другой, пазнейшай ступенню ў развіцці чаго-н.

Д. прадукт.

Другасныя спірты.

Другасныя палавыя адзнакі.

|| наз. дру́гаснасць, -і, ж.

другачарго́вы, -ая, -ае.

Які адносіцца да другой чаргі, менш важны.

Другачарговыя грузы.

Другачарговая справа.

|| наз. другачарго́васць, -і, ж.

другі́, -а́я, -о́е.

1. гл. два.

2. Не такі, інакшы, непадобны да гэтага або ранейшага.

Зусім д. голас.

3. Паўторны.

Д. прыезд.

4. Ужыв. пры супрацьстаўленні.

Аднаму чалавеку весела, а другому сумна.

Адзін большы, д. меншы.

5. Не галоўны па значэнні, другарадны.

На другіх ролях.

6. Які замяняе першага, сапраўднага.

У яго цяпер д. бацька.

7. Не гэты, іншы.

Другім разам прыходзьце.

8. займ. неазнач. Які-н. іншы.

Д. дзякаваў бы, а ты не задаволены.

9. Які атрымліваецца пры дзяленні на два.

Другая частка.

10. у знач. наз. друга́я, -о́й, ж. Другая частка чаго-н.; палавіна.

Адна другая.

11. у знач. наз. друго́е, -о́га, н. Страва, якая падаецца пасля першай.

На другое падалі мачанку.

12. у знач. наз. другі́, -о́га, м., мн. -і́я, -і́х. Хтосьці іншы, не сам.

Сам не гам і другому не дам (прымаўка).

дружалю́бны, -ая, -ае.

Прыязна настроены.

Д. чалавек.

Дружалюбна (прысл.) гутарылі ўдваіх.

|| наз. дружалю́бнасць, -і, ж.

дру́жба, -ы, ж.

Блізкія адносіны, заснаваныя на ўзаемным даверы, павазе, супольнасці інтарэсаў.

Даўняя д.

Д. народаў.

дружба́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (разм.).

Блізкі, шчыры сябар.

Сяргей з Рыгорам даўнія дружбакі.

|| прым. дружба́цкі, -ая, -ае (разм.).

дру́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж. (уст.).

Сяброўка маладой у час вясельнага абраду.

Праксэда была за дружку ў Тэклі.

дру́жны, -ая, -ае.

1. Звязаны дружбай, узаемнай дапамогай, выручкай.

Д. калектыў.

Дружная сям’я.

2. Які адбываецца адначасова, сумесна, бурна.

Д. смех.

Дружныя апладысменты.

Дружная вясна.

Дружна (прысл.) узяцца за работу.

|| наз. дру́жнасць, -і, ж.

дружы́на, -ы, мн. -ы, -жы́н, ж.

1. Узброены атрад пры князі ў Старажытнай Русі.

Княжацкая д.

2. Добраахвотнае аб’яднанне людзей, створанае з якой-н. мэтай.

Піянерская д.

Пажарная д.

Народная дружына — добраахвотная арганізацыя ў СССР, якая дапамагала міліцыі ў ахове грамадскага парадку.

|| прым. дружы́нны, -ая, -ае.