Verbum

грана́т​²

(польск. granat, ад лац. granatus = зярністы)

мінерал класа сілікатаў, каштоўны камень, звычайна цёмна-чырвонага колеру; разнавіднасці гранату — альмандзін, андрадыт, грасуляр, дэмантоід, піроп і інш.

грана́та

(іт. granata, ад лац. granatus = зярністы)

разрыўны артылерыйскі або ручны снарад (напр. асколачная г., процітанкавая г).

гранд

(ісп. grande, ад лац. grandis = вялікі, важны)

спадчыннае званне вышэйшага дваранства ў Іспаніі (адменена ў 1931 г.).

грандыёзны

(іт. grandioso, ад лац. grandis = вялікі, важны)

1) велізарны, велічэзны, велічны (напр. г палац, г-ае відовішча);

2) незвычайны па сваіх маштабах, размаху (напр. г-ае будаўніцтва).

грані́т

(іт. granito, ад лац. granum = зерне)

цвёрдая горная парода зярністай будовы, якая складаецца з палявых шпатаў, кварцу, слюды і інш.; выкарыстоўваецца як будаўнічы матэрыял, для вырабу скульптур і інш.

гранітагне́йс

(ад граніт + гнейс)

поўнакрышталічная метамарфічная горная парода, паводле саставу блізкая да граніту; выкарыстоўваецца як будаўнічы і абліцовачны матэрыял.

гранітыза́цыя

(ад граніт)

сукупнасць працэсаў у зямной кары, у выніку якіх цвёрдыя горныя пароды рознага паходжання ператвараюцца ў граніты.

грант

(англ. grant = падарунак, ахвяраванне)

1) мэтавыя сродкі ў грашовай або матэрыяльнай форме, якія даюцца дзяржавай фізічным і юрыдычным асобам на конкурснай аснове для правядзення навуковых даследаванняў, а таксама датацыя творчым калектывам, спартыўным камандам і інш. з дзяржаўнага або мясцовага бюджэту;

2) стыпендыя, якая выплачваецца студэнтам і навучэнцам з дзяржаўнага або мясцовага бюджэту;

3) аднаразовае выдзяленне грашовай сумы або падараванне абсталявання, памяшкання (звычайна з асабістых сродкаў) культурным, навуковым і іншым установам і арганізацыям.

гра́нула

(лац. granulum = зярнятка)

1) цвёрды камячок якога-н. рэчыва ў форме зерня (напр. суперфасфату;

2) зярністае ўключэнне ў цытаплазме жывёльнай або расліннай клеткі;

3) адно з утварэнняў зярністай формы на паверхні Сонца.

грануламе́трыя

(ад гранула + -метрыя)

вызначэнне працэнтнай колькасці розных па велічыні зерняў у горных пародах, грунтах і штучных матэрыялах.