Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

эксцыта́цыя

(лац. excitatio)

узбуджэнне пачуццяў, збянтэжанне.

эксцэ́нтрык

(фр. excentrique < с.-лац. excentricus = эксцэнтрычны, ад лац. ех = з, па-за + centrum = цэнтр)

1) цыркавы або эстрадны комік, які выконвае смешныя, забаўныя нумары, што вызначаюцца рознымі нечаканасцямі;

2) металічны дыск, насаджаны на вал так, што пры вярчэнні цэнтр вала не супадае з цэнтрам дыска.

эксцэ́нтрыка

(с.-лац. excentricus, ад лац. ex = з, па-за + centrum = цэнтр)

1) уласцівасць эксцэнтрычнага;

2) жанр тэатральнага, цыркавога спектакля, пабудаваны на выкарыстанні эксцэнтрычных прыёмаў.

эксцэнтрысітэ́т

(ням. Exzentrizität, ад лац. ex = з, па-за + centrum = цэнтр)

1) пастаянная дадатная велічыня, якая характарызуе эліпс і гіпербалу і роўная адносінам адлегласці паміж фокусамі дадзенага канічнага сячэння да адлегласці паміж вяршынямі;

2) адлегласць паміж воссю вярчэння эксцэнтрыка і яго цэнтрам.

эксцэнтры́чны

(фр. excentrique < с.-лац. excentricus, ад лац. ex = з, па-за + centrum = цэнтр)

1) заснаваны на рэзкіх гукавых або зрокавых кантрастах, незвычайных, смешных прыёмах (напр. э. трук);

2) незвычайны, дзіўны, вельмі своеасаблівы (напр. э. учынак);

3) мат. які не мае агульнага цэнтра, адхіляецца ад яго (проціл. канцэнтрычны).

эксцэрпі́раваць

(лац. excerpare = выбіраць)

выбіраць словы, фрагменты з тэксту.

эксцэ́рпцыя

(лац. excerptio = выбіранне, выбарка)

выбарка чаго-н. з тэксту.

эксцэ́с

(лац. excessus = выхад; ухіленне)

1) крайняе праяўленне чаго-н., няўстрыманасць;

2) парушэнне нармальнага ходу чаго-н., напр. грамадскага парадку.

эксэ́ргія

(ад экс- + гр. ergon = работа)

найбольшая работа, якую можа выканаць фізічная сістэма пры пераходзе з дадзенага стану ў стан раўнавагі з навакольным асяроддзем.

экс-міні́стр

(ад экс- + міністр)

былы міністр.