платані́зм
[ад гр. Platon = імя старажытнагрэчаскага філосафа (427—347 да н.э.)]
1) ідэалістычнае філасофскае вучэнне старажытнагрэчаскага філосафа Платона і яго паслядоўнікаў, заснаванае на тым, што рэальны зменлівы свет прыродных рэчываў з’яўляецца толькі слабым адлюстраваннем нязменнага свету вечных ідэй;
2) адсутнасць пачуццёвасці, чыста духоўная цяга да чаго-н.;
3) перан. адсутнасць якіх-н. практычных мэт, нерэальнасць.
платані́чны
(ад платанізм)
1) філас. які мае адносіны да платанізму;
2) заснаваны на духоўнай цязе, пазбаўлены пачуццёвасці (напр. п-ае каханне);
3) чыста духоўны, пазбаўлены практычных, рэальных мэт.
плато́
(фр. plateau, ад plat = плоскі)
невысокае ўзвышша з роўнай паверхняй або раўніна, узнятая над узроўнем мора на 200 м і вышэй.
платфо́рма
(фр. plate-forme = плоская форма)
1) роўная пляцоўка на чыгуначнай станцыі для пасадкі людзей у вагоны, пагрузкі;
2) таварны вагон без даху з нізкімі бартамі;
3) геал. адна з глыбінных структур зямной кары, якой уласціва малая інтэнсіўнасць тэктанічных рухаў (параўн. геасінклінальў;
4) праграма дзеянняў якой-н. партыі, групы, арганізацыі.
платыбаза́льны
(ад гр. platys = плоскі + basis = аснова)
з шырокай асновай, напр. чэрап у кругларотых, многіх рыб, земнаводных, змей і млекакормячых.
платыбело́дан
(ад гр. platys = плоскі + belone = іголка + odus, odontos = зуб)
хобатная жывёліна міяцэнавай эпохі, ніжнія сківіцы якой разам з біўнямі зрасталіся ў адно ўтварэнне накшталт вялікай плоскай лыжкі.
платыгі́рый
(н.-лац. platygyrium)
лістасцябловы мох сям. гіпнавых, які трапляецца на ствалах і галінах лісцевых дрэў, гнілой драўніне, камянях.
платыёпсы
(ад гр. platys = плоскі + ops = воблік)
выкапнёвыя земнаводныя з групы лабірынтадонтаў, якія жылі ў палеазоі.
платызма́тыя
(н.-лац. piatismatia)
ліставаты сумчаты лішайнік сям. пармеліевых, які расце на ствалах і галінах хвойных і лісцевых дрэў, часам на імшыстых валунах.
платыкла́дус
(н.-лац. platycladus)
вечназялёная кустовая хвойная расліна сям. кіпарысавых з плоскай ігліцай, пашыраная ў Кітаі, Карэі; на Беларусі вырошчваецца як дэкаратыўная.