Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

экзабіяло́гія

(ад экза- + біялогія)

тое, што і астрабіялогія.

экзага́мія

(ад экза- + -гамія)

1) характэрны для першабытнаабшчыннага ладу звычай, які забараняў шлюбы паміж мужчынамі і жанчынамі аднаго роду, фратрыі (параўн. эндагамія 1);

2) зліццё (кан’югацыя) палавых клетак рознага паходжання, аўтбрыдзінг (параўн. эндагамія 2).

экзаге́нны

(ад экза- + -генны)

абумоўлены знешнімі прычынамі (проціл. эндагенны);

э-ыя працэсы — геалагічныя працэсы, якія адбываюцца на паверхні Зямлі (выветрыванне, эрозія, дзейнасць леднікоў і інш.).

экзагено́та

(ад экза- + ген)

сукупнасць генаў, якія перададзены клеткай-донарам клетцы-рэцэпіенту ў бактэрый (параўн. эндагенота).

экзадэ́рма

(ад экза- + дэрма)

слой клетак пад эпіблемай раслін.

экзака́рпій

(ад экза- + гр. karpos = плод)

знешні слой каляплодніка раслін (напр. скурка ягады вінаграду); параўн. эндакарпій.

экзакры́нны

(ад экза- + гр. krino = аддзяляю)

знешнесакраторны;

э-ыя залозы — залозы, якія выдзяляюць прадукты сваёй дзейнасці на паверхню цела або ў яго пустоты (слінныя, потавыя, сальныя, малочныя і іншыя залозы); параўн. эндакрынны.

экзальтава́ны

(лац. exaltare)

які знаходзіцца ў стане экзальтацыі, прасякнуты ёю.

экзальта́цыя

(лац. exaltatio)

1) крайне ўзбуджаны стан, хваравітая ўзбуджанасць;

2) фізіял. узрастанне амплітуды біяэлектрычных патэнцыялаў пад уплывам якіх-н. уздзеянняў.

экза́мен

(лац. examen = выпрабаванне)

1) праверка ведаў па якім-н. вучэбным прадмеце;

2) перан. якое-н. выпрабаванне, праверка (напр. баявы э., жыццёвы э.).