Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

папы́хкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пыхкаць некаторы час. Дайшоўшы ж да варот, [Грысь] спыніўся, папыхкаў люлькаю, потым ступіў крок да акна і буркнуў: — Да вечара прыйду. Кулакоўскі.

папы́хкваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Пыхкаць злёгку, час ад часу. Каля прыступак стаяў кандуктар з ліхтаром і глядзеў уперад, дзе спакойна і мірна папыхкваў паравоз. Лобан. Вацлаў Незвал сядзеў на прыступках.. ганка, задуменна папыхкваў люлькай. Васілевіч.

папэ́цкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Забрудзіцца, замазацца; запэцкацца. Халаг папэцкаўся. □ — Ціха, не папэцкайцеся, — спыніла.. [сыноў] Аляксандра Андрэеўна. Місько.

папэ́цкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Забрудзіць, замазаць; запэцкаць. Папэцкаць рукі.

папяле́ць, ‑ее; незак.

1. Разм. Ператварацца ў попел. Сам горад папялеў у агні. Баранавых.

2. Набываць колер попелу. Ужо і зоры ночы позняга лета папялець сталі. Чорны.

папялі́сты, ‑ая, ‑ае.

Які мае колер попелу. Сонца пякло без жалю, бясхмарнае неба было папялістым. Хомчанка. Усе з пашанаю глянулі на гэтыя сціплыя, невысокія кусты, якія папялістым колерам сваіх лісточкаў крыху нагадвалі адзін з нашых вербалозаў. Дубоўка.

папялі́шча, ‑а, н.

1. Месца, дзе быў пажар; пажарышча. На папялішчы — груды асмалкаў, вуголле, жалезнае ламачча ад нейкіх машын. М. Ткачоў. Антось стаяў на папялішчы свайго гнязда і думаў, што вайна адабрала ад яго і сям’ю, і родны дом. Чарнышэвіч.

2. перан. Родны дом, ачаг. На чацвёрты [дзень] прыйшло доўгачаканае вызваленне, .. [людзі] вярнуліся на родныя папялішчы. Якімовіч.

папяльні́к, папельніка, м.

Спец. Ніжняя частка топкі, куды падае попел.

пап’яне́ць, ‑ее; ‑еем, ‑ееце, ‑еюць; зак.

Разм. Ап’янець — пра ўсіх, многіх.

пап’я́нстваваць, ‑ствую, ‑ствуеш, ‑ствуе; зак.

Разм. П’янстваваць некаторы час.