Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

папрычэ́свацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Прычасацца — пра ўсіх, многіх.

папрычэ́сваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Прычасаць усіх, многіх або ўсё, многае.

папрышпі́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Прышпіліць што‑н. у многіх месцах, прышпіліць усё, многае. [Сцёпа:] — У мяне ёсць кнопкі. Табе сто штук і мне сто. Ты пойдзеш па Падгорнай, а я па Крашчэнскай. Папрышпільваем [пракламацыі], як кажу. Баранавых.

папрышыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Прышыць усё, многае, прышыць што‑н. у многіх месцах. [Жанчына] дастала дзіцячыя кашулькі, кофтачкі. Агледзела, дзе трэба,.. папрышывала гузікі. Кірэенка.

папрыязджа́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.

Прыехаць, з’ехацца куды‑н. — пра ўсіх, многіх. [Няміра:] — Арандаваць зямлю папрыязджалі нетутэйшыя людзі. Чорны. Госці ахвотна пацягнуліся з усіх бакоў. Папрыязджалі нават і тыя сваякі ды знаёмыя, што жылі за сто і больш вёрст. Якімовіч.

папрэ́гчы, ‑прагу, ‑пражэш, ‑пражэ; ‑пражом, ‑пражаце; пр. папрог, ‑прэгла і ‑прагла, ‑прагла і ‑прагло; зак.

Тое, што і папражыць.

папрэ́гчыся, ‑пражэцца; пр. папрогся, ‑прэглася і ‑праглася, ‑прэглася і ‑праглося; зак.

Тое, што і папражыцца.

папрэ́лы, ‑ая, ‑ае.

Які папрэў, сапсаваўся ад сырасці і цяпла. Неўзабаве я звыкся з няўтульнасцямі цеснага пакойчыка, напоенага пахамі размяклай у частых паездках раменнай збруі і папрэлага на спіне кабылы лямцу. Карамазаў. // Які папрэў, запаліўся ад перагравання, поту (пра скуру). Разуты, з папрэлымі растаптанымі ступ[ня]мі, .. [баец] ледзь мог хадзіць. Дамашэвіч.

папрэ́ць, ‑прэю, ‑прэеш, ‑прэе; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сапрэць, сапсавацца ад сырасці і цяпла. Сена папрэла. □ Сонца спадала, і можна было не баяцца, што .. [расада] папрэе. Паўлаў. // Стаць запалёным ад перагравання і поту (пра скуру).

2. Прэць некаторы час.

папсава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад папсаваць.

2. у знач. прым. Які стаў непрыдатным, непрыгодным; сапсаваны. У некаторых адсеках ляжала рознае ламачча, папсаваная мэбля, струхлелыя сеннікі. Арабей.