Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

папрачына́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Прачнуцца — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае. Некаторыя раненыя папрачыналіся, і чуваць было, як яны з крэктам варочаліся з аднаго боку на другі. Лобан. Была летняя раніца і тая сцішанасць, калі яшчэ не ўсе папрачыналіся і вуліц не запоўніла людская мітусня і гамонка. Сабаленка.

папрачы́тваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Прачытаць усё, многае.

папрачышча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Прачысціць усё, многае. Папрачышчаць каміны.

папраша́йка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑шайцы, Т ‑ай (‑аю), ж.

1. Чалавек, які займаецца жабрацтвам, пабіраецца; жабрак.

2. Той, хто ўвесь час выпрошвае што‑н., дакучае ўсім просьбамі. Усвядоміўшы сваё незайздроснае становішча папрашайкі, Мурлік неўзабаве сам пачаў лавіць рыбу. Рылько.

папраша́йніцтва, ‑а, н.

1. Занятак папрашайкі; папрашайнічанне. Высокі, з доўгай скудлачанай сівай барадою дзед у цёмных акулярах, абвешаны торбамі, другі дзень цягаўся з хлопчыкам-павадыром гадоў дзесяці за абозам і нахабна прыставаў з папрашайніцтвам. Машара.

2. Выпрошванне чаго‑н.

папраша́йнічанне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. папрашайнічаць.

папраша́йнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Займацца жабрацтвам; пабірацца.

2. Прасіць, дакучаць просьбамі.

папраяда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Праесці што‑н. у многіх месцах, праесці ўсё, многае. Папраядала ржа жалезны дах. Папраядала моль сукно.

2. Разм. Патраціць, расходаваць на ежу многа чаго‑н.

папро́баваць,

гл. папрабаваць.

папро́к, ‑у, м.

Дакор, незадавальненне, абвінавачанне, выказаныя словамі, позіркам і пад. — Вы, Поля, зноў вяртаецеся да старога! — прамовіў Карніцкі з нейкім папрокам у голасе. Паслядовіч. — Ну, вядома, — чалавек шукае, дзе яму лепей, — тонам лёгкага папроку адказаў Раман. Колас.