Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

папіка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да папікнуць.

папікну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго.

Выказаць каму‑н. нездавальненне, дакор; папракнуць. Настаўнік папікнуў сябе за легкадумнасць. Колас. Алесь упершыню асмеліўся папікнуць Лену: — Навошта чапаць тое, што мне самому брыдка ўспомніць? Ваданосаў.

папілава́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад папілаваць (у 1 знач.).

папілава́ць, ‑лую, ‑луеш, ‑луе; зак., што.

1. Распілаваць усё, многае. Папілаваць бярвенне.

2. і без дап. Пілаваць некаторы час. [Начальнік станцыі:] — А ці не пайсці вам папілаваць трохі лесу? Недалёка адсюль — вёрст дзесяць. Пальчэўскі.

папілі́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Пілікаць некаторы час.

папільётка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Кавалачак паперы (або тканіны), па якую пакручваюць пасмы валасоў пры халодная завіўцы.

[Ад фр. papillote.]

папільнава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., каго-што і без дап.

Пільнаваць некаторы час. Папільнаваць коней. □ Тарас папрасіў жанчын папільнаваць мяшок і чаргу. Шамякін. Пастаім яшчэ лецечка, папільнуем [калгаснае дабро], а там, хто жыў, прыжджэ, — на зіму льга будзе і на пенсію... Кулакоўскі.

папірало́гія, ‑і, ж.

Спецыяльная дысцыпліна, якая займаецца вывучэннем старажытных папірусаў; адгалінаванне палеаграфіі.

[Ад грэч. pápyros — папірус і logos — вучэнне]

папі́рус, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Шматгадовая травяністая трапічная расліна сямейства асаковых. / ‑у, у знач. зб. Зараслі папірусу.

2. ‑у. Матэрыял для пісьма, які вырабляўся з гэтай расліны егіпцянамі і іншымі старажытнымі народамі. Скруткі папірусу.

3. ‑а. Рукапіс на такім матэрыяле. Егіпецкія папірусы.

[Грэч. pápyros.]

папі́русавы, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і папірусны. Папірусавы скрутак.