Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

падагрэ́ў, ‑грэву, м.

Дзеянне паводле дзеясл. падагрэць (у 1, 2 знач.).

падагрэ́ўны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які прызначаны, служыць для падагрэву чаго‑н. Падагрэўная лямпа.

падагрэ́цца, ‑грэюся, ‑грэешся, ‑грэецца; зак.

Крыху, злёгку нагрэцца; нагрэцца да пэўнай тэмпературы. Малако падагрэлася. Падагрэцца грэлкамі. Самавар падагрэўся.

падагрэ́ць, ‑грэю, ‑грэеш, ‑грэе; зак., каго-што.

1. Крыху, злёгку нагрэць. Падагрэць ваду на сонцы.

2. Зрабіць гарачай ежу. Падагрэць суп. □ [Вільгельміна:] — Можа вам гарбаты падагрэць, Рыгор? Гартны. Гаспадар сабраў сваё паляўнічае начынне, а.. [гаспадыня] падагрэла падрыхтаванае звечара сняданне. Кірэенка.

3. перан. Давесці да стану ўзбуджэння. Рашучасць, з якой выступіў Мазоўка, падштурхнула і падагрэла Кучука. Лобан.

4. перан. Зрабіць мацнейшым; узбудзіць. Падагрэць азарт. □ Цяпер Граноўская спяшалася падагрэць і без таго гарачыя спрэчкі. Гурскі.

падагу́лены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад падагуліць.

падагу́ліць, ‑гулю, ‑гуліш, ‑гуліць; зак., што.

Падлічыць суму, падвесці вынікі вылічэнняў. Падагуліць суму расходаў. Падагуліць вынікі надояў малака. // Падвесці вынікі якой‑н. работы, справы, намеціць выгады; абагульніць. Падагуліць сказанае. Падагуліць вынікі сацспаборніцтва. □ Час падагуліць усе змены, усё тое новае, што з’явілася ў мове ад Кастрычніцкай рэвалюцыі да нашых дзён. Лужанін.

падагу́льванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. падагульваць — падагуліць.

падагу́львацца, ‑аецца; незак.

Зал. да падагульваць.

падагу́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да падагуліць.

падагульне́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. падагульняць — падагуліць.

2. Вынік чаго‑н., вывады. Маралі, якімі заканчваюцца байкі, часта бываюць не абагульненнем ці хлёсткім падагульненнем, а звычайным растлумачэннем. Лужанін.