Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

наразраза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Разрэзаць вялікую колькасць чаго‑н.

наразрэ́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Тое, што і наразразаць.

нара́іць, ‑аю, ‑аіш, ‑аіць; зак.

1. каго-што. Параіць, парэкамендаваць для якой‑н. мэты каго‑, што‑н. З тыдзень абшываў Іван Андрэя Ермаліцкага. І не сам хадзіў набівацца — людзі параілі гаспадару добрага шаўца. Грахоўскі.

2. з інф., каму і без дап. Даць параду зрабіць што‑н. Потым бегма кінулася [Галя] з аўдыторыі, быццам ёй хто параіў: хутчэй, хутчэй на вольнае паветра, набяры яго поўныя грудзі, і табе лягчэй стане. Сабаленка.

нарака́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. наракаць.

2. звычайна мн. (нарака́нні, ‑яў). Дакор, папрокі. Караліна моўчкі слухала матчыны нараканні. Пальчэўскі.

нарака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., на каго-што, з дадан. сказам і без дап.

Выказваць крыўду на каго‑, што‑н., нездавальненне кім‑, чым‑н. Было страшна, голадна, але Анатоль ніколі не хныкаў, ніколі не наракаў на цяжкасці. Асіпенка. З людзьмі Аўгуст Эрнеставіч умее ладзіць. Шафёры, грузчыкі, возчыкі, экспедытары з пагрузачнай канторы на яго не наракаюць. Навуменка.

нараска́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Расказаць шмат чаго‑н. Нарасказваць казак.

нараскіда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

1. Раскідаць, рассыпаць па паверхні, у многіх месцах. Нараскідаць гною. □ І пахла .. аерам, якога загадзя Маня нараскідала пад ложкам. Паўлаў.

2. Разбурыць, разваліць вялікую колькасць чаго‑н. Нараскідаць гнёздаў.

нараскі́дваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Тое, што і нараскідаць.

нарасклада́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

1. Раскласці, разлажыць на чым‑н. вялікую колькасць чаго‑н. Нараскладаць тавараў.

2. Раскласці агонь у многіх месцах. Нараскладаць кастроў.

нараскла́дваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Тое, што і нараскладаць.