Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

пармеза́н, ‑у, м.

Італьянскі цвёрды сыр, які ўжываецца пераважна як прыправа да макароны.

[Фр. parmesan.]

па́рна 1,

Прысл. да парны ​1 (у 1 знач.); парамі. Парна размешчаныя лісты.

па́рна 2, безас. у знач. вык.

Аб вільготным, душным паветры. Ноччу была навальніца з ліўнем, але свежасці не прынесла. У вільготным паветры па-ранейшаму парна. В. Вольскі. Ружова і роўна свяціла сонца, было цёпла і парна, а за арэшнікам шумеў і булькаў ручай. М. Стральцоў.

парнаграфі́чны, ‑ая, ‑ае.

Звязаны з парнаграфіяй. Парнаграфічная літаратура. Парнаграфічныя здымкі.

парнагра́фія, ‑і, ж.

Непрыстойнасць, цынічнасць у паказе чаго‑н., звязанага з палавымі адносінамі. // Літаратура непрыстойнага зместу.

[Ад грэч. párnos — распуснік і grápho — пішу.]

парнакапы́тныя, ‑ых.

Атрад млекакормячых, якія маюць на кожнай канечнасці 2 ці 4 пальцы (капыты), да якога адносяцца свінні, вярблюды, авечкі, козы, буйная рагатая жывёла.

Парна́с, ‑а, м.

1. (з вялікай літары). Горны масіў у сярэдняй частцы Грэцыі, дзе, паводле міфалагічных уяўленняў, жылі Апалон і музы.

2. перан. Усё, што звязана з паэзіяй; свет паэзіі.

[Грэч. Parnassos.]

парна́скі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да Парнасе.

па́рнасць 1, ‑і, ж.

Уласцівасць парнага ​1 (у 3 знач.).

па́рнасць 2, ‑і, ж.

Гарачае, насычанае выпарэннямі, вільгаццю паветра; вільготная цеплыня. А сонца жарыць, млеюць далі, І парнасць землю абняла. Колас. Сонца, пераваліўшыся за поўдзень, здавалася, шпарчэй пачало апускацца над лесам, але парнасць стаяла нясцерпная. Пташнікаў. Печ пагрэлася, па хаце пайшла парнасць. Чорны. // Выпарэнні, туман. Бліскацела іржавая балотная вада, над якою застыла парнасць. Пестрак. Цёплая парнасць падымалася ад возера, ад зямлі. Чарнышэвіч. Павітаўшыся, і госць і гаспадар прыселі на бервяне, прыгрэтым не так сонцам, як земляной парнасцю. Скрыган.

парні́к, ‑а, м.

Збудаванне, пакрытае зашклёнымі рамамі або поліэтыленавай плёнкай, для вырошчвання расады, ранняй гародніны і пад. Адпрацаваная пара тут выкарыстоўваецца для запарвання грубых і сакавітых кармоў,.. ацяплення парнікоў і цяпліц. «Беларусь». Як падрастуць сцяблінкі ўсе, Мы з парнікоў расаду У свой гарод перанясем І высадзім на грады. Аўрамчык.

парнікаво́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Спецыяліст да парніковаму гародніцтву.