Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

пазакла́савасць, ‑і, ж.

Стан паводле знач. прым. пазакласавы.

пазакла́савы, ‑ая, ‑ае.

Які не звязаны з якім‑н. класам, не выражае інтарэсаў якога‑н. класа.

пазакла́сны, ‑ая, ‑ае.

Які праводзіцца не ў класе, не ў час урокаў. [Настаўніца] прынесла ў школу многа новага, свежага, цікавага, ажывіла пазакласную работу. Шамякін. Максім пайшоў у гімназію. Бацька і тады кіраваў яго пазакласным чытаннем, спыняючыся на класіках рускай і зарубежнай літаратуры. Лойка.

пазакле́йваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Заклеіць усё, многае. Пазаклейваць шчыліны. Пазаклейваць вокны на зіму.

2. Наляпіўшы чаго‑н. у мностве, укрыць усё, многае. Пазаклейваць сцены малюнкамі.

пазако́нкурсны, ‑ая, ‑ае.

Які ажыццяўляецца ў час конкурсу, але не звязаны з яго ўмовамі, з удзелам у ім. Пазаконкурсная праграма фестывалю.

пазако́пвацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Закапацца ў што‑н., схавацца ў выкапанае паглыбленне — пра ўсіх, многіх. Пазакопвацца ў сена. Пазакопвацца ў снег.

пазако́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Паклаўшы ў якое‑н. паглыбленне, засыпаць зверху — пра ўсё, многае або ўсіх, многіх. [Цётка Хіма:] — Мы ведаем, як.. [хлеб] ухаваць, — у снег пазакопваем. Сабаленка.

2. Засыпаць, зараўнаваць усё, многае. Пазакопваць ямы.

пазако́чвацца, ‑аецца; зак.

Закаціцца куды‑н. — пра ўсё, многае.

пазако́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Закаціць куды‑н. усё, многае. Пазакочваць матацыклы ў гаражы.

пазакру́чвацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Закруціцца, завіцца — пра ўсё, многае. Валасы пазакручваліся.

2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Абматацца, абвіцца вакол чаго‑н. — пра ўсё, многае. Лейцы пазакручваліся за колы.

3. Абматацца, абгарнуць сябе чым‑н. — пра ўсіх, многіх. Хворых на двары было даволі многа.. Сядзелі, грэліся на сонцы.. Жанчыны пазакручваліся ў хусткі. Арабей.

4. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Круцячыся, завінціцца — пра ўсё, многае. Гайкі пазакручваліся.