напрасі́цца, ‑прашуся, ‑просішся, ‑просіцца; зак.
1. Просьбамі ці намёкамі прапанаваць сябе ў якасці чаго‑н., дабіцца дазволу на што‑н. Напрасіцца ў экспедыцыю. Напрасіцца на работу. □ [Вольга Назараўна:] — А хіба я ў вас шыць сама напрасілася? Вы ж на калені станавіцца збіраліся. Корбан. Мятла супакоіў.. [Максіма], сказаў, што ўсё ўладзіцца, і нават сам папрасіўся ў дружкі. Машара. Пацяроб папрасіўся, каб яму дазволі зрабіць невялічкі даклад. Зарэцкі.
2. Сваімі паводзінамі выклікаць якія‑н. адносіны да сябе. Напрасіцца на камплімент.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Узнікнуць, з’явіцца. І само сабой напрасілася рашэнне, .. вусны самі сказалі: — Табе тут не месца. Лупсякоў.
напрасі́ць, ‑прашу, ‑просіш, ‑просіць; зак., каго.
Разм. Наклікаць, запрасіць вялікую колькасць каго‑н. Напрасіць гасцей.
напрасо́ўвацца, ‑аецца; незак.
Зал. да напрасоўваць 2.
напрасо́ўваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Прасунуць куды‑н. або праз што‑н. вялікую колькасць чаго‑н.
напрасо́ўваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да напрасаваць.
напрасткі́, прысл.
Па прамой лініі, самым кароткім шляхам. Мы пайшлі на Брагін не сялом, не па грэблі, а напрасткі, поплавам. Сабаленка. Па сцежачцы, што вілася напрасткі ад лесу і бегла праз поле, павольна пасоўваліся якраз сюды дзве чалавечыя фігуры. Колас.
напра́сці, ‑праду, ‑прадзеш, ‑прадзе; ‑прадзём, ‑прадзяце; зак., чаго і без дап.
Спрасці нейкую колькасць чаго‑н. Маці напрала поўную шуфляду нітак. Бядуля. Алена радавалася: напрадзе за зіму ды натчэ вясной ручнікоў, абрусаў ды кап. Чарнышэвіч.
напра́сціся, ‑прадуся, ‑прадзешся, ‑прадзецца; ‑прадзёмся, ‑прадзяцеся; зак.
Уволю, многа папрасці. Напрасціся за дзень.
напрасця́к, прысл.
Разм. Тое, што і напрасткі. З поля Міхась пайшоў адзін. Ён ішоў напрасцяк, праз палеткі, у сяло. Скрыган. Каб не рабіць кругу, [Ліда] падалася напрасцяк цераз выган той вёскі, у якой жыла. Кулакоўскі.
напрато́птваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Пратаптаць у вялікай колькасці. Напратоптваць сцяжынак.
напратыка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Праткнуць вялікую колькасць чаго‑н. Напратыкаць дзірак.