Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

падмало́ць, ‑мялю, ‑мелеш, ‑меле; зак., чаго.

Разм. Намалоць дадаткова.

падмалява́ны і падмалёваны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад падмаляваць.

падмалява́цца, ‑лююся, ‑люешся, ‑люецца; зак.

Разм. Крыху, злёгку падфарбаваць сабе губы, шчокі.

падмалява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., каго-што.

1. Дадаць якія‑н. дэталі, штрыхі (на малюнку, фатаграфіі). Падмаляваць фон на фатаграфіі.

2. Паднавіць афарбоўку, падфарбаваць злёгку, дадаткова. Падмаляваць вокны. □ Дом [жыхары] ачысцілі, падмалявалі, здалі пад кватэры панам чыноўнікам. Брыль. // Разм. Падфарбаваць губы, бровы і пад.

3. перан. Маскіруючы недахопы, зрабіць факты больш прыемнымі. Падмаляваць рэчаіснасць у апавяданні.

падма́н, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. падмануць (у 1 знач.). — А пані вядома, — запытаў яе старшыня суда, — што за лжывае паказанні‑, за падман суда сведка павінен быць цяжка пакараны? Машара. // Мана, хлусня, ашуканства. І хоць.. [Горбікаў] ведаў, што хворыя месцы зарубцаваліся, прыкінуўся сухотным. Гэты яго падман выкрыла Наталля Максімаўна. Дудо. [Хамутоўскі:] — Хлусня ў вас, а не праўда! Падман адзін! Курто.

2. чаго. Памылковае, ілюзорнае ўяўленне; абман. Падман пачуццяў. □ [Федзя:] — Учора [фатаграфія на Дошцы гонару] сам бачыў — была. А сёння іду міма, зірнуў — няма... Галюцынацыя, думаю, падман зроку. Васілёнак.

падма́нванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. падманваць.

падма́нвацца 1, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Разм. Дражніцца, узбуджаючы чыю‑н. цікаўнасць. Торба чамусьці вельмі ж поўная, і тата падманваецца, не хоча яе развязваць. Алесь злуецца, пачынае хныкаць. Брыль.

падма́нвацца 2, ‑аецца; незак.

Зал. да падманваць.

падма́нваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да падмануць (у 1, 2 знач.).

падманда́тны, ‑ая, ‑ае.

Які кіруецца іншай дзяржавай паводле мандата міжнароднай арганізацыі. Падмандатная тэрыторыя.

падма́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн., ‑нак; ж.

1. Тое, што і прынада. [Пушкарэвіч:] Паложыш падманку — як без атруты, то [ліса] з’есць, а як з атрутай, дык нават і ў той бок не глядзіць. Гурскі.

2. Састаўная частка назваў некаторых мінералаў, якія маюць характэрныя прыметы металаў, але не з’яўляюцца металічнымі рудамі. Смаляная падманка. Цынкавая падманка. Рагавая падманка.