Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

падло́ўчы, ‑ага, м.

Уст.

1. Старшы аб’ездчык; ляснічы. Наўперад ён праз час каторы Быў пры падлоўчым на каморы. Стары ляснічы па-сваему цаніў Міхала, як служаку. Колас.

2. Старшы егер.

падлу́баць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Абл. Узрыхліць, ускапаць. Як убачылі жанкі, што Кандрат паехаў з плугам, пахапалі жалезнякі, каб хоць трохі падлубаць сваю палоску. Грахоўскі.

падлы́ганы, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад падлыгаць.

падлыга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і чаго.

Нанізаць дадаткова; паднізаць. Падлыгаць пацерак.

падлы́гвацца, ‑аецца; незак.

Зал. да падлыгваць.

падлы́гваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да падлыгаць.

падлы́жачны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які знаходзіцца пад ніжняй часткай грудной клеткі, пад лыжачкай (у 2 знач.).

падлы́жны, ‑ая, ‑ае.

Абл. Падлізлівы, угодлівы. Прахор бачыў ягонае здзіўленне і, каб падмацаваць яго, гаварыў з фальшывай падлыжнай сціпласцю. Зарэцкі.

падлю́га, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑люзе, Т ‑ай (‑аю), ж.

Разм. Подлы чалавек, нягоднік. Суіснаваць я адмаўляюся З падлюгамі і кар’ерыстамі. Панчанка. // Ужываецца як лаянкавае слова. [Люба:] — Глядзі, як зайцы, [паліцаі] скачуць па кустах. Дажыліся, падлюгі. Шамякін.

падлю́ка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑люцы, Т ‑ай (‑аю), ж.

Разм. Тое, што і падлюга. [Лясніцкі:] — Не верце хлусні фашысцкіх вырадкаў і іх халуёў-паліцаяў і розных старастаў. Гэта здраднікі і падлюкі! Шамякін. — У, шкура! — аж скрыг[а]нуў зубамі Вася. — Перабег, падлюка! Мележ.