Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

пагубі́ць, ‑гублю, ‑губіш, ‑губіць; зак., каго-што.

1. Зак. да губіць.

2. Тое, што і пагубляць. Збягаючы з ганка, [Гертруда] пагубіла з ног незашнураваныя чаравікі і босая, калючы з непрывычкі ногі і абдзіраючы іх, выбегла за дом. Чорны.

пагубля́цца, ‑яецца; ‑яемся, ‑яецеся, ‑яюцца; зак.

Згубіцца — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Нас, нарэшце, узялі з сабой. Але папярэдзілі: — Глядзіце ж, не пагубляйцеся ў бары... Грамовіч. Аказваецца, не ўсё тое, што ведалі хлопцы з пятага класа, пагублялася ў час бадзяння па рынках і чыгуначных станцыях. Нядзведскі.

пагубля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-што.

Згубіць усё, многае або ўсіх, многіх. На ўскраіне лесу пастух пасвіў каровы; аднагучна звінелі начэпленыя на шыях у кароў званкі, — гэта рабілася для таго, каб не пагубляць у лесе жывёлу. Гурскі.

пагугня́віць, ‑яўлю, ‑явіш, ‑явіць; зак.

Разм. Гугнявіць некаторы час.

пагудзе́ць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак.

Тое, што і пагусці.

пагу́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

1. Чутка, размова; вестка. Па вёсцы паўзла няпэўная пагудка пра.. паход з бомбай. Асіпенка. Увогуле,.. людская пагудка ўбірала забастовачныя падзеі ў фарбы гераічнасці. Гартны.

2. Напеў, мелодыя, песня. Я для нівы пагудку зайграю, Каб радзіла спарней дабрын[ю]. Купала.

пагука́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

1. Паклікаць каго‑н. Пагукалі дзяцей у дом.

2. і без дап. Гукаць некаторы час. Пагукала ў дзверы тройчы, — Спаў багаты грозны дом... Броўка.

пагу́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм.

1. Падаваць час ад часу якія‑н. гукі. За сялом, на станцыі, пагукваў паравоз. Гамолка.

2. Пакрыкваць час ад часу. Коням было цяжка, гаспадары плечукамі пхалі вазы, пацмоквалі, пагуквалі. Чорны. Пагукваюць хлопцы і падважваюць бервяно. Колас.

пагу́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Гуляць, не спяшаючыся; гуляць час ад часу. Пагульваць па вуліцы.

2. Забаўляцца гульнёй зрэдку або час ад часу. Цярэбіць вецер дзедаву бараду, касмыком сівых валасоў пагульвае. Колас.

пагультаява́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак.

Разм. Гультаяваць нейкі час.