Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

пачарго́вы, ‑ая, ‑ае.

Які адбываецца па чарзе, адзін за другім. Пачарговае дзяжурства.

пачарне́лы, ‑ая, ‑ае.

Які пачарнеў, стаў чорным. На старым папялішчы ўжо расла пачарнелая трава. Шамякін. [Яўген] вынырнуў аднекуль з полымя, — высокі, пачарнелы ад пылу, сажы. Новікаў.

пачарне́нне, ‑я, н.

Стан паводле знач. дзеясл. пачарнець.

пачарне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Стаць чорным, чарнейшым. Пачарнеў лес, скінуўшы на дол апошняе сваё залатое ўбранне, асірацелі голыя палеткі. Краўчанка. Грачанё за гэтыя дні падрасло і яшчэ больш пачарнела. Якімовіч. Твар .. [Любы Лук’янскай] пачарнеў ад болю. Чорны.

пачарні́ць, ‑чарню, ‑чэрніш, ‑чэрніць; зак., што.

Зрабіць чорным. Пачарніць бровы. □ Пасля сцюдзёнай лютай зімы прыйшла вясна, ачысціла ад снегу і лёду дахі і тратуары, пачарніла дарогі. Шыцік.

пачарпну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што і чаго.

1. Разм. Зачэрпаць. У гэты час Ніна, якая прыгнулася да латка, каб пачарпнуць вады, выгукнула: — Ганна Сымонаўна! Сябры! Тут нейкія малюнкі! Дубоўка.

2. перан. Атрымаць, узяць, запазычыць адкуль‑н. Пачарпнуць веды з кніг. □ Калі і хадзілі раней байкапісцы ў суд, дык толькі дзеля таго, каб пачарпнуць жыццёвыя факты, уведаць — няхай, можа, і сумныя — чалавечыя гісторыі. Казека. Моц пачарпнуў Міцкевіч з жыцця. Лойка.

пачарсцве́лы, ‑ая, ‑ае.

Які пачарсцвеў, стаў чэрствым; зачарсцвелы. [Гаспадар] прынёс лыжку і скібку пачарсцвелага хлеба.

пачарсцве́ць, ‑ее; зак.

1. Стаць чэрствым — пра ўсё, многае. Усе булкі пачарсцвелі.

2. Стаць чарсцвейшым. Хлеб пачарсцвеў.

пачарці́ць, ‑чарчу, ‑чэрціш, ‑чэрціць; зак., што і без дап.

Чарціць некаторы час.

пачаса́ны 1, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад пачасаць ​1.

пачаса́ны 2, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад пачасаць ​2.