Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

пагаджа́льны, ‑ая, ‑ае.

Які служыць для ўрэгулявання, пагаднення (у 1 знач.). Пагаджальная камісія.

пагаджа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да пагадзіцца.

пагаджа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да пагадзіць (у 1 знач.).

пагадзі́нны, ‑ая, ‑ае.

Які робіцца, разлічваецца па гадзінах. Пагадзінная аплата. Пагадзінная праца.

пагадзі́цца, ‑гаджуся, ‑годзішся, ‑годзіцца; зак.

1. Выказаць сваю згоду з кім‑, чым‑н.; згадзіцца. Пагадзіцца з прапановай. □ — Так, нялёгкі быў час, — пагадзіўся.. [Понтус], намагаючыся стаць самавітым. Карпаў.

2. Разм. Даць згоду на што‑н., згадзіцца. З Іванам дамовіцца было не цяжка: ён адразу пагадзіўся быць правадніком. Новікаў.

3. Прыйсці да згоды, сысціся на чым‑н. Усе пагадзіліся ісці пехатою. □ Пагадзіліся на тым, што за старшыню будзе Анісім Папок. Сабаленка.

4. Памірыцца з кім‑н. Дзед Купрыян лічыць, што час Аўгініных прочак сышоў. Ёй трэба вярнуцца і пагадзіцца з Васілём. Колас. // Прымірыцца з чым‑н., прывыкнуць да чаго‑н. Камандзір усё не мог пагадзіцца, што людзей яму далі без выбару. Быкаў. Пра стажок ужо меней гаварылі, з горам-бядою пагадзіліся ў хаце. Колас.

5. Разм. Наняцца працаваць на пэўных умовах. Гаспадыня ўжо не рада была і той даплаце, за якую пагадзілася даглядаць Уладзіка. Марціновіч.

пагадзі́ць, ‑гаджу, ‑годзіш, ‑годзіць; зак., каго-што.

1. Прывесці ў адпаведнасць з чым‑н. Пагадзіць супярэчнасці.

2. Памірыць, прымірыць. [Саўка:] Эх, бяда з гэтымі старымі.. Не тое, дык тое... Ніяк іх пагадзіць няможна. Чарот.

пагадне́нне, ‑я, н.

1. Дагавор, які абумоўлівае абавязацельствы ў чым‑н. Міжнародныя пагадненні. Гандлёвае пагадненне. Пагадненне аб перамір’і. □ Нарэшце, пагадненне было падпісана. Самуйлёнак.

2. Прымірэнне, згода. Шукаць пагаднення. □ ...Такія перапалкі канчаюцца ўзаемным пагадненнем звычайна вечарам. Васілевіч.

•••

Джэнтльменскае пагадненне — міжнародны дагавор, заключаны звычайна без афіцыйных фармальнасцей, у вуснай форме.

пагадні́ць, ‑гадню, ‑годніш, ‑годніць; зак., каго-што.

Тое, што і пагадзіць. Ніяк не мог я пагадніць акружаючае рэальнае жыццё са светам думак, фантазій, якія пачэрпнуў з кніг. Купала. Відаць, прывёў .. [Апанаса] сюды Арцём, каб пагадніць, для міру. Пестрак.

пагадня́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца.

Незак. да пагадніцца.

пагадня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да пагадніць.