Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

патру́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Пабегчы трушком. Абціраючы чорныя вочы падолам, цётка Катрына патрухала ў хату. Брыль. Конь дарогу знаў. Ён сам павярнуў каля гумнаў і міма лесапілкі патрухаў па наезджанай дарозе да ракі. Чыгрынаў.

патрухле́ць, ‑ее; зак.

Струхлець — пра ўсё, многае. У .. [хаце] сцены патрухлелі і пагнілі. Чорны.

патрухля́вець, ‑ее; зак.

Тое, што і патрухлець. Вокны ў доме патрухлявелі. Чорны. Ніякіх змен не ўбачыў.. [Антось] ні ў вёсках, ні на хутарах. Толькі будынкі пастарэлі, ураслі ў зямлю, патрухлявелі платы. Чарнышэвіч.

патруці́цца, ‑труціцца; ‑труцімся, ‑труціцеся, ‑труцяцца; зак.

Атруціцца — пра ўсіх, многіх.

патруці́ць, ‑тручу, ‑труціш, ‑труціць; зак., каго-што.

Атруціць ўсіх, многіх. Патруціць мышэй. □ І от зладзеі агалілі таго Зялёнку. Патруцілі сабак і ачысцілі камору і свіран. Чарнышэвіч.

патру́шчаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад патрушчыць.

патру́шчыцца, ‑трушчыцца; зак.

Разм. Падушыцца, паламацца, разбіцца — пра ўсё, многае. Пасуда патрушчылася.

патру́шчыць, ‑трушчу, ‑трушчыш, ‑трушчыць; зак., што.

Разм. Падушыць, паламаць, раздушыць, разбіць усё, многае. На дарозе стаялі мужчыны; вада замерзла, але колы машын і фурманак, ногі людзей патрушчылі слабы лядок. Шамякін. Магчыма, думала Каця, крушэння і не будзе, бо каменьчыкі невялікія. Патрушчыць іх поезд, і ўсё тут. Васілёнак.

патрыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм.

1. Пацярпець. Заплакаў Дзяніска. — Я хачу есці. Ідзем дамоў. — Патрывай, Дзяніска, хвіліначку, патрывай, мой маленькі... Скора прыдзем да партызан, і яны ўсяго-ўсяго табе дадуць. Шамякін. — Галоўку напячэ, балець будзе, — вядзе сваё бабуля. — Нічога, патрываю, — адказвае ўнук. Юрэвіч.

2. Пратрымацца нейкі час. Падыходзіць чарга гаварыць мне. Маўчанне, якое патрывала нейкіх пяць-дзесяць хвілін, разрываецца дзедавай трубою: — Ды ты ж тое самае гаворыш, што і нашы. Лужанін.

патрыво́жаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад патрывожыць.