Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

падрыхто́ўчы, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’яўляецца падрыхтоўкай да чаго‑н., папярэдні. Добрая палова поспехаў атрада грунтавалася на.. непрыкметнай падрыхтоўчай рабоце [сувязных]. Брыль.

2. Які служыць для папярэдняга навучання, падрыхтоўкі. Падрыхтоўчая група дзіцячага сада. Падрыхтоўчыя курсы пры інстытуце. □ Вучні падрыхтоўчага класа займаліся без продыху: па 6–8 урокаў. С. Александровіч.

падры́цца, ‑роецца; зак.

Залезці куды‑н., падрыўшы зямлю знізу (пра жывёл). Крот падрыўся пад клець.

падры́ць, ‑рые; зак., што.

Узрыць, узрыхліць зямлю пад чым‑н., знізу чаго‑н. (пра жывёл). Свіння падрыла яблыню.

падрэ́берны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і падрабрынны. Падрэберныя мышцы.

падрэгулява́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад падрэгуляваць.

падрэгулява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.

Разм. Трохі, дадаткова адрэгуляваць. Падрэгуляваць матор.

падрэ́з 1, ‑а, м.

Спец. Жалезная паласа саннага полаза. Каб вазок не кідала на ўхабах, на палоззе пасаджаны падрэзы. Сабаленка.

падрэ́з 2, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. падрэзаць (у 1, 2 знач.).

2. Падрэзанае месца; надрэз (у 2 знач.). Непадалёку Чубар убачыў шырокі, з вялікім падрэзам пень. Чыгрынаў.

падрэ́заны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад падрэзаць.

падрэ́заць, ‑рэжу, ‑рэжаш, ‑рэжа; зак., каго-што.

1. Зрэзваючы, крыху пакараціць, зрабіць раўнейшым. — Вось тут трэба крышку падрэзаць, а ўнізе распусціць, — казала Ганна Лявонаўна, паказваючы на паясніцу [сукенкі]. Корбан.

2. Разрэзаць знізу, з бакоў, не да канца. Выбралі [людзі] тоўстую разгалістую ліпу. Падрэзалі з аднаго боку, перайшлі на другі. Паўлаў.

3. перан. Разм. Пазбавіць сіл, здароўя і пад. Хвароба адрэзала яго.

4. перан. Разм. Сказаць трапнае з’едлівае слова, паставіць каго‑н. у смешнае становішча. Падрэзаць дакладчыка.

5. і чаго. Разм. Нарэзаць дадаткова, яшчэ трохі. Падрэзаць хлеба. Падрэзаць каўбасы.

6. Спец. Зрабіць падрэзку (у 2 знач.).

•••

Падрэзаць крылле (крылы) каму — тое, што і абрэзаць крылле (крылы) каму (гл. абрэзаць).

падрэ́званне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. падрэзваць — падрэзаць (у 1, 2 і 5 знач.).