Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

падбо́льшыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., што.

Абл. Зрабіць большым. У лямпе падбольшылі агонь, і праз акно можна было з двара бачыць, як стаяць каля стала і гаспадар, і госць. Галавач.

падбо́р, ‑у і ‑а, м.

1. ‑у. Дзеянне паводле дзеясл. падабраць (у 1, 5 знач.) і падабрацца (у 1 знач.). // У жывёлагадоўлі і раслінаводстве — адбор для спарвання і скрыжавання з мэтай атрымання лепшага патомства. Падбор раслін. Падбор асобін. Штучны падбор.

2. ‑у. Тое, што падабрана; набор. Падбор кніг у асабістай бібліятэцы. Падбор кветак у букеце. // Спалучэнне (фарбаў). Марына Паўлаўна тлумачыла дзецям, якія кветкі дзе трэба садзіць, каб тады, калі яны зацвітуць, быў прыгожы падбор фарбаў... Васілевіч.

3. ‑а. Уст. Абцас, зроблены з кавалкаў скуры. [Ніна] надзела туфелькі на высокіх падборах, адышла ад люстра і азірнулася. Лобан.

•••

У падбор — падрад, у адзін радок, без абзаца.

(Як) на падбор — аб кім‑, чым‑н. аднолькавым па выгляду, якасці і пад. Пасыпаліся арэхі, буйныя, поўныя, усе як на падбор. Маўр.

падбо́рка, ‑і, ДМ ‑рцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. падабраць (у 1, 5 знач.).

2. Спец. Шэраг артыкулаў, заметак, аб’яднаных адной тэмай і надрукаваных пад адным загалоўкам. Падборка на сельскагаспадарчую тэму.

падбо́ртны, ‑ая, ‑ае.

Такі, які кладзецца пад борт ​1 (у 2 знач.). Падбортнае палатно.

падбо́ршчык, ‑а, м.

1. Рабочы, які займаецца падборкай чаго‑н. Падборшчык футраў.

2. Прыстасаванне ў камбайне для падбору каласоў, а таксама машына для збору бавоўны, збожжа і інш.

падбо́ршчыца, ‑ы, ж.

Жан. да падборшчык (у 1 знач.).

падбро́снець, ‑ее; зак.

Крыху, злёгку заброснець. Рошчына падброснела.

падбрукава́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад падбрукаваць.

падбрукава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.

Забрукаваць дадаткова. Падбрукаваць дарогу. Падбрукаваць вуліцу.

падбруко́ўванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. падбрукоўваць — падбрукаваць.