Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

падалікатне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Стаць, зрабіцца далікатным, далікатнейшым. Твар падалікатнеў — што значыць у горадзе хлопец жыве, вучыцца! Колас.

па́далкі, ‑лак; адз. падалка, ‑і, ДМ ‑лцы, ж.

Абл. Тое, што і апад. [Гарасім] на карачках поўзаў пад яблыняй і збіраў падалкі. Чарнышэвіч.

падалуча́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Разм. Далучыцца да каго‑, чаго‑н. — пра ўсіх, многіх. Хаця яшчэ і ранні час, Ужо мы грамадою едзем: З бліжэйшых вёсак, сёл да нас Падалучаліся суседзі. Танк.

падалуча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Разм. Далучыць усіх, многіх або ўсё, многае да каго‑, чаго‑н.

падамалёўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Дамаляваць усё, многае.

падамало́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і без дап.

Дамалаціць усё, многае. Падамалочваць збожжа. // (1 і 2 ас. не ўжыв.). Завяршыць малацьбу — пра ўсіх, многіх. Суседзі ўжо падамалочвалі і салому скідалі ў стагі.

пада́нне, ‑я, н.

Вуснае апавяданне, якое жыве ў народзе, у данай мясцовасці і перадаецца з пакалення ў пакаленне. Паданне пра Машэку нясе ў сабе і адну з народных версій пра заснаванне і назву горада Магілёва. Шынклер.

падано́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Данасіць, знасіць усё, многае. Паданошваць боты.

2. Разм. Кончыць насіць (у 1 знач.) што‑н. Паданошваць дровы.

падапа́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Дапаліць усё, многае. Падапальваць ламачча. Падапальваць дровы ў печы.

падапе́чны, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца пад апекай. Падапечная тэрыторыя. Падапечнае дзіця. / у знач. наз. падапе́чны, ‑ага, м., падапе́чная, ‑ай, ж. Пра чалавека. На купіне перавязалі рану, і Вацура панёс сваю падапечную на руках — пад нагамі хліпала ржавая балотная вада. Чыгрынаў.