Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

паўзвалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Разм. Узвалачы ўсё, многае або ўсіх, многіх.

паўзвала́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Тое, што і паўзвалакаць.

паўзве́рх, прысл. і прыназ.

1. прысл. Вышэй паверхні чаго‑н., над кім‑, чым‑н. Глядзець паўзверх.

2. прыназ. з Р. Спалучэнне з прыназоўнікам «паўзверх» выражае прасторавыя адносіны; ужываецца з назвамі месца або прадмета, над паверхняй якіх што‑н. размяшчаецца, адбываецца ці рухаецца. Сонца зранку жарам пыша, Ветрык лісце чуць калыша, Вее чуць паўзверх зямлі. Колас. За шыбай ужо была снежная гурба. Паўзверх яе курыўся снег. Алешка.

паўзво́дна, прысл.

Узводамі, адзін узвод за другім. Пастроіўшы салдат паўзводна, капітан перад кожным узводам паставіў пэўную задачу. Сіняўскі. Прывал скончыўся. Калона паўзводна, рассыпаўшыся ланцужкамі, пайшла ярамі і пералескамі на пярэдні край. Хадкевіч.

паўзво́дны, ‑ая, ‑ае.

Які робіцца ўзводамі, па ўзводах. Паўзводнае пастраенне.

паўздзіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Узадраць усё, многае. Кралі з магазіна не адны Наздрэйкі. І засекі паразбіралі, і падлогу паўздзіралі. Крапіва.

паўздыма́цца,

гл. паўзнімацца.

паўздыма́ць,

гл. паўзнімаць.

паўздыха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Уздыхаць некаторы час. Старыя пабядуюць, паўздыхаюць і разыдуцца. Грахоўскі. Маці крыху пасядзела каля дзеда, паўздыхала і падалася на кухню. Хомчанка.

паўзіра́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Узірацца некаторы час. Немец, аднак, не варушыўся, яшчэ трохі паўзіраўся ў байца і затым тузануўся з ламачча. Быкаў. Лабановіч паўзіраўся пільней — так: гэта Янка Тукала! Колас.