Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

падаку́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і без дап.

Разм. Дакурыць усё, многае. Падакурваць папяросы.

пада́лей, прысл.

Разм. Значна далей; не блізка. Людзі моўчкі разышліся па хатах, падалей ад таго месца, дзе глуха парыпваў пад шалёным ветрам апалены дубовы сук. Лынькоў. — Прынясі сухога баласту, — сказаў Скаварада. — Набяры дзе падалей. Навуменка.

•••

Падалей ад граху (бяды) — тое, што і далей ад граху (бяды) (гл. далей).

пада́лець, ‑ее; зак.

Абл. Стаць, апынуцца далей. [Лес] — цяпер рэдкі і неяк падалеў ад вёскі. Пташнікаў.

падале́шнік, ‑у, м.

Род шматгадовых травяністых раслін сямейства кірказонавых. Алеська разгроб снег у другім месцы — пад елкай — і натрапіў на некалькі зялёных крохкіх лісцікаў падалешніку. Хомчанка.

падаліва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і чаго.

Разм. Даліць, напоўніць да краёў усё, многае. Падаліваць бочкі вадою. // Даліць нейкую колькасць чаго‑н. ва ўсё, многае. Падаліваць малака ў збаны.

падалікатне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Стаць, зрабіцца далікатным, далікатнейшым. Твар падалікатнеў — што значыць у горадзе хлопец жыве, вучыцца! Колас.

па́далкі, ‑лак; адз. падалка, ‑і, ДМ ‑лцы, ж.

Абл. Тое, што і апад. [Гарасім] на карачках поўзаў пад яблыняй і збіраў падалкі. Чарнышэвіч.

падалуча́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Разм. Далучыцца да каго‑, чаго‑н. — пра ўсіх, многіх. Хаця яшчэ і ранні час, Ужо мы грамадою едзем: З бліжэйшых вёсак, сёл да нас Падалучаліся суседзі. Танк.

падалуча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Разм. Далучыць усіх, многіх або ўсё, многае да каго‑, чаго‑н.

падамалёўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Дамаляваць усё, многае.