Verbum

увесь, займ.

1. Поўны, без выключэння, цалкам.

   • Праседзець у. вечар за кнігай.
   • У. мокры.
   • Спаліць усе дровы.
   • Ва ўсёй красе.
   • З усёй сілы.

2. усё, усяго: Тое, што ёсць, цалкам, без выключэння.

   • Усё для справы.
   • Заўсёды ўсім задаволены.
   • Усяго пакрыху.
   • Усё разам узятае (усе абставіны, усё, пра што гаварылася).

3. усё, усіх: У поўным складзе, без выключэння (пра людзей).

   • Адзін за ўсіх і ўсе за аднаго.
   • Усе да аднаго (без выключэння).
   • Лепшы за ўсіх.

4. Скончыцца, зрасходвацца цалкам.

   • Соль уся.

5. Скончана, канец (разм.).

   • Больш не ўбачымся. Усё.
   • Не хачу ехаць — і ўсё!

◊

• Па ўсім відаць (разм.) — па ўсіх прыметах.

  • Па ўсім відаць, што ён не згодзіцца на абмен.

• Увесь у каго (у бацьку, у маці і пад.) хто — пра падабенства каго-н. да каго-н.

• Усё адно або усё роўна — аднолькава, няма розніцы, абавязкова нягледзячы ні на што.

  • Усё адно я не пайду туды.
  • Мне ўсё роўна.

• Усё адно як або усё роўна як — як быццам бы.

  • Ты ўсё адно як глухі.

• Усё як ёсць (разм.) — літаральна ўсё, поўнасцю.

  • Прадаць усё як ёсць.

• Усяго добрага (або найлепшага) — пажаданне пры развітанні.

увечар і увечары, прысл.

Вечарам.

увешаць, ✂; зак.

Вешаючы што-н. на каго-, што-н., закрыць якую-н. прастору.

• У. сцены пакоя фотакарткамі.

|| незак. увешваць, ✂.

|| звар. увешацца, ✂.

• У. каралямі.

|| незак. увешвацца, ✂.

увівацца, ✂; незак. (разм.).

Вярцецца каля каго-н., неадступна хадзіць за кім-н., дамагаючыся чаго-н., дагаджаючы каму-н.

• У. каля дзяўчыны.

увільгатніцца, ✂; зак.

Стаць вільготным, насыціцца вільгаццю.

|| незак. увільгатняцца, ✂.

|| наз. увільгатненне, ✂.

увільгатніць, ✂; зак.

Зрабіць вільготным, насыціць вільгаццю.

• Веснавыя дажджы ўвільгатнілі глебу.

|| незак. увільгатняць, ✂.

|| наз. увільгатненне, ✂.

увільнуць, ✂; зак.

1. Лоўка павярнуўшыся, пазбегнуць чаго-н.

   • У. ад удару.

2. перан., ад чаго. Ухіліцца ад чаго-н., карыстаючыся рознымі хітрыкамі.

   • У. ад цяжкай працы.

|| незак. увільваць, ✂.

|| наз. увільванне, ✂.

увіхацца, ✂; незак.

1. каля каго-чаго, па чым. Хутка і спрытна рабіць што-н., займацца чым-н.; клапаціцца пра каго-, што-н.

   • У. каля печы.

2. каля каго-чаго і за кім-чым. Тое, што і увівацца.

   • У. каля начальства.

3. Хутка рухацца, круціцца.

   • Трос круціўся, увіхаўся.

|| наз. увіханне, ✂.

увіць, ✂; зак.

1. што ў што. Уплесці віццём.

   • У. стужку ў вянок.

2. што на што. Намотваючы, змясціць.

   • У. усю пражу на верацяно.

3. Абвіць па ўсёй паверхні.

   • Дзікі вінаград увіў сцены дома.

4. што чым. Упрыгожыць, абвіваючы чым-н.

   • У. арку гірляндамі.

|| незак. увіваць, ✂.

увішны, ✂.

1. Жвавы, спрытны ў рухах(пра чалавека, жывёл, птушак); уласцівы такому чалавеку; хуткі, спорны.

   • У. ў рабоце.
   • Увішныя рухі.

2. перан. Вынаходлівы, хітры.

   • У. палітык.

|| наз. увішнасць, ✂.