Verbum

скараспелы, ✂.

1. Які хутка і рана паспявае.

   • Скараспелая бульба.

2. перан. Надта паспешна зроблены, недастаткова падрыхтаваны, прадуманы (разм.).

   • Скараспелыя рашэнні.

|| наз. скараспеласць, ✂.

скарастрэльны, ✂.

Які робіць максімальную колькасць выстралаў у адзінку часу.

• Скарастрэльная гармата.

|| наз. скарастрэльнасць, ✂.

скараход, ✂, м.

1. Чалавек, які вельмі хутка ходзіць, а таксама спартсмен — спецыяліст па хадзьбе, бегу (на лыжах, каньках).

2. Даўней: пасыльны, ганец.

скарацечны, ✂, ж. (кніжн.).

Які хутка праходзіць.

• Скарацечныя радасці.

○

• Скарацечныя сухоты — туберкулёз, які хутка развіваецца.

|| наз. скарацечнасць, ✂.

скараціцца, ✂; зак.

1. Стаць кароткім або больш кароткім.

   • У жніўні дні скараціліся.

2. Зменшыцца колькасна або па велічыні, у аб’ёме.

   • Зарплата скарацілася.

3. Пра мышцы: зменшыцца па даўжыні, у аб’ёме.

   • Мышцы нагі скараціліся.

4. Звузіцца.

   • Вытворчасць скарацілася.

5. У матэматыцы: выразіцца ў меншых ліках пасля дзялення на які-н. лік.

|| незак. скарачацца, ✂.

|| наз. скарачэнне, ✂.

скараціць, ✂; зак.

1. Зрабіць кароткім або больш кароткім.

   • С. артыкул.
   • С. тэрмін адпачынку.

2. Зменшыць колькасна або па велічыні, у аб’ёме.

   • С. пасевы жыта.
   • С. расходы.

3. Звольніць з работы, службы ў выніку скарачэння штатаў (разм.).

4. скараціць дроб — у матэматыцы: падзяліць лічнік і назоўнік на агульны дзельнік.

|| незак. скарачаць, ✂.

|| наз. скарачэнне, ✂.

скарачэнне, ✂, н.

1. гл. скараціцца, -ць.

2. Скарочанае абазначэнне, назва каго-, чаго-н.

   • Умоўныя скарачэнні ў слоўніку.

3. Пропуск у якім-н. тэксце.

   • Раман друкуецца з скарачэннямі.

4. Звальненне з работы (разм.).

   • С. штатаў.

5. У словаўтварэнні: усячэнне слова, а таксама частка слова ці цэлае слова, утвораныя шляхам такога ўсячэння.

   • Лясгас — с. слоў лясны і гаспадарка.
   • Слоўнік скарачэнняў.

скарб, ✂, м.

1. звычайна мн. Грошы, каштоўныя дарагія рэчы, каштоўнасці.

   • Незлічоныя скарбы і багацце.

2. перан.; звычайна Духоўныя і культурныя каштоўнасці (кніжн.).

   • Скарбы духоўнай культуры беларускага народа.

3. перан. Пра каго-, што-н. вельмі вялікай вартасці.

   • Гэты артыст — сапраўдны с.

4. Багацце, маёмасць, хатнія рэчы.

   • Уласны с.
   • Калгасны с.

скарбніца, ✂, ж.

1. Даўней: месца захоўвання дарагіх рэчаў, каштоўнасцей.

   • Княжаская с.

2. перан. Сукупнасць культурных, духоўных каштоўнасцей, сканцэнтраванне чаго-н. вельмі каштоўнага.

   • Паэзія Якуба Коласа і Янкі Купалы — с. беларускай літаратуры.

скарбонка, ✂, ж.

1. Бляшанка, скрыначка з вузкай шчылінай для збірання і захоўвання грошай.

   • Ссыпаць манеты ў скарбонку.

2. Тое, што і скарбніца (у 2 знач.).

|| прым. скарбоначны, ✂.

• С. збор.