Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

валюнтары́зм, , м.

  1. Ідэалістычная плынь у філасофіі, якая аб’яўляе волю вышэйшым, творчым прынцыпам быцця.

  2. У палітыцы і грамадскім жыцці: суб’ектывісцкія і адвольныя рашэнні, якія ігнаруюць аб’ектыўна існуючыя ўмовы і заканамернасці.

|| прым. валюнтарыстычны, і валюнтарысцкі, .

валю́та, , ж.

  1. Грашовая сістэма краіны, а таксама грашовыя адзінкі гэтай сістэмы.

    • Залатая в.
  2. зб. Грошы замежных краін, якімі карыстаюцца ў міжнародных разліках.

    • Замежная в.

|| прым. валютны, .

  • Валютныя аперацыі.

  • Валютны курс — суадносіны паміж рознымі валютамі (у 1 знач.), кошт грашовай адзінкі адной краіны, выражаны ў валюце (у 1 знач.) другой краіны.

валю́тчык, , м. (разм.).

Спекулянт замежнай валютай.

|| ж. валютчыца, .

валю́шны, .

Прызначаны для валення сукна.

  • Валютная машына.

валяр’я́н, , м.

Травяністая расліна сямейства валяр’янавых з ружовымі кветкамі, з каранёў якой вырабляюць лекавыя настойкі.

|| прым. валяр’янавы, .

  • Валяр’янавыя каплі.

валяр’я́нка, , ж. (разм.).

Валяр’янавыя каплі.

ва́ляцца, ; незак.

  1. Лежачы, пераварочвацца з боку на бок.

    • В. ў пяску.
  2. Ляжаць, нічога не робячы, нядбайна разваліўшыся (разм.).

    • В. на канапе.
  3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ляжаць у беспарадку, бязладна, як папала, не на месцы (разм.).

    • На падлозе валяецца ручнік.
    • На дарозе не валяецца (дарма, лёгка не дастаецца).

ва́ляць, ; незак.

  1. Нахіліўшы, абарочваць, перакульваць.

    • Бура валяе дрэвы.
  2. валяй(це). Ужыв. ў якасці пабуджэння да дзеяння (разм.).

    • Валяй па дровы!