Verbum

ужывальны, ✂.

Які часта, шырока ўжываецца, агульнапрыняты.

• Ужывальнае слова.

|| наз. ужывальнасць, ✂.

ужываны, ✂.

Які ўжо быў ва ўжытку.

• Ужыванае адзенне.

ужывацца, ✂; незак.

Быць ва ўжыванні, ужывальным.

|| наз. ужыванне, ✂ і ужытак, ✂.

• Увайсці ва ўжыванне (ва ўжытак).
• Выйсці з ужывання (ужытку).

ужывіць, ✂; зак. (спец.).

Змясціць унутр жывога арганізма часова ці для прыжыўлення.

|| незак. ужыўляць, ✂.

ужыўчывы, ✂.

Які ўмее ўжывацца (гл. ужыцца ў 1 знач.), ладзіць з другімі або ўласцівы такому чалавеку.

• У. чалавек.
• У. характар.

|| наз. ужыўчывасць, ✂.

ужыцца, ✂; зак.

1. Наладзіць згоднае жыццё з кім-н.

   • Не ўжыўся з суседзямі.

2. Прывыкнуць да жыцця дзе-н., у якіх-н. умовах.

   • Не ў. на чужыне.

3. Унікшы, асвоіцца з чым-н.

   • У. ў ролю (пра акцёра).

|| незак. ужывацца, ✂.

• Як можа ў адным чалавеку ў. нянавісць і любоў? (перан.).

ужыць​¹, ✂; зак.

Змагчы жыць, пражыць дзе-н., з кім-н., ужыцца.

• Там ніхто не ўжыве.

ужыць​², ✂; зак.

Выкарыстаць, прымяніць што-н. для чаго-н.

• У. новы метал.
• У. незразумелае слова.
• У. што-н. у ежу.
• У. свае веды.

|| незак. ужываць, ✂.

|| наз. ужыванне, ✂ і ужытак, ✂.

• Рэчы хатняга ўжытку.

уз... (а таксама уза..., ус...), прыстаўка.

1. Ужыв. пры ўтварэнні дзеясловаў і абазначае:

   • 1) накіраванасць руху ўверх, напр. узляцець;
   • 2) напружанасць, сілу дзеяння, хуткае наступленне якога-н. стану, напр. узвіхрыцца, узрасці;
   • 3) давядзенне дзеяння да якога-н. стану, мяжы, напр. узбоўтаць, уз’есціся.

2. Ужыв. пры ўтварэнні назоўнікаў і прыслоўяў і абазначае: на краі чаго-н. або побач з чым-н., напр. узлесак, узмор’е, узбоч, уздоўж.

уза..., прыстаўка.

Тое, што і уз; ужыв. замест «уз...» перад збегам зычных і перад зычнымі, пасля якіх пішацца мяккі знак або апостраф, напр. узабрацца, узаткнуць, узалью, узаб’ю.