Verbum

сола, ✂.

1. нескл., н. Музычны твор або яго частка, прызначаная для выканання адным музыкантам, спеваком або танцорам.

   • С. для цымбалаў з аркестрам.

2. нескл., н. Выкананне такога твора адным чалавекам.

   • С. на баяне.

3. прысл. Без удзелу каго-н., асобна ад другіх (пра выкананне музычных твораў, танцаў).

   • Танцаваць, пець с.

|| прым. сольны, ✂.

солад, ✂, м.

Прадукт, падрыхтаваны з прарошчанага, высушанага і змолатага зерня хлебных злакаў; ужываецца для вырабу спірту, піва, квасу і пад.

• Ячменны с.

|| прым. соладавы, ✂.

соле...

Першая частка складаных слоў са знач. які мае адносіны да солі (у 1 і 3 знач.), напр. солеварэнне, солездабытчык, солезмяшчальнасць, соленасычанасць, солепрамысловасць, солераспрацоўкі, солерастваральнік, солеўтваральны.

солеварэнне, ✂, н.

Здабыванне солі выварваннем яе з вады.

|| прым. саляварны, ✂.

соль​¹, ✂, ж.

1. адз. Белае крышталічнае рэчыва з вострым смакам, ужываецца як прыправа да стравы.

   • Сталовая с.
   • Падсыпаць солі (таксама перан. добра даняць, дапячы каму-н. іроніяй, едкім словам).
   • Пуд солі з’есці з кім-н. (перан. добра і даўно ведаць каго-н.; разм.).

2. перан., Тое, што надае асаблівы інтарэс, вастрыню чаму-н.

   • У гэтым якраз і ўся с. паэмы.

3. У хіміі: прадукт поўнага або частковага замяшчэння вадароду кіслаты металам.

   • Берталетава с.

|| прым. салявы, ✂ і саляны, ✂.

соль​², нескл., н.

Пяты гук музычнай гамы, а таксама нота, якая абазначае гэты гук.

соль​³, ✂, м.

Грашовая адзінка Пэру.

сом, ✂, м.

Вялікая прэснаводная рыба сямейства сомавых з вусамі і целам без лускі.

|| прым. сомавы, ✂ і сомаў, ✂.

• Сямейства сомавых (наз.).
• Сомаў вус.

сон, ✂, м.

1. Фізіялагічны стан спакою арганізма, пры якім поўнасцю або часткова спыняецца работа свядомасці і аслабляюцца фізіялагічныя працэсы.

   • Трывожны с.
   • Багатырскі с. (моцны).
   • Заснуць вечным сном (перан. памерці; высок.).

2. Тое, што сніцца таму, хто спіць.

   • Убачыць с.

◊

• Са сну — толькі што прачнуўшыся.

• Сон у руку (жарт.) — пра сон, які спраўдзіўся.

• Як у сне — пра стан чалавека, які паглыблены ў свае думкі і нічога вакол сябе не заўважае.

сонечны, ✂.

1. гл. сонца.

2. Які грунтуецца на скарыстанні энергіі Сонца.

   • С. рухавік.
   • Сонечная ванна (праграванне цела сонечным цяплом на адкрытым паветры).

3. З яркім святлом сонца.

   • Сонечнае надвор’е.
   • С. бок кватэры (які выходзіць на поўдзень).

4. перан. Радасны, шчаслівы.

   • Сонечная ўсмешка.

○

• С. гадзіннік — гадзіннік, які складаецца з цыферблата і вертыкальнага стрыжня, што кідае на цыферблат цень, паказваючы час.

• Сонечнае спляценне — спляценне сімпатычных нерваў, размешчанае па паверхні брушной аорты.

• Сонечная сістэма — сукупнасць нябесных цел, якая складаецца з Сонца і планет, што рухаюцца вакол яго.

• Сонечны ўдар — цяжкі стан, які ўзнікае ў выніку перагрэву галавы сонечнымі прамянямі.