Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

прыпужаць, і прыпужнуць, ; зак. (разм.).

Злёгку напужаць, прыгразіць з мэтай уздзеяння.

  • Прыпужаць пакараннем.
  • Прыпужнуць вымовай.

|| незак. прыпужваць, .

прыпусціцца, ; зак. (разм.).

  1. Пайсці, пабегчы хутка, паскорыць хаду, крок; пачаць што-н. рабіць, пусціцца.

    • П. за кім-н.
    • П. бягом.
    • П. ў скокі.
    • П. бегчы.
  2. Тое, што і узмацніцца.

    • Дождж прыпусціўся.

|| незак. прыпускацца, .

прыпусціць, ; зак.

  1. каго (што) да каго. Дапусціць да злучкі, да сысання малака (спец.).

    • П. жарабка.
    • П. цяля да каровы.
  2. што і чаго. Выпусціць затрыманае.

    • Карова малака не прыпусціла.
  3. Пабегчы хутчэй (разм.).

    • П. наўздагон.
  4. Пачаць ісці з большай сілай (разм.).

    • Дождж прыпусціў.
  5. Зрабіць шырэйшым, даўжэйшым (спец.).

    • П. сукенку ў падоле.

|| незак. прыпускаць, .

|| наз. прыпуск, .

прыпухласць, , ж.

Невялікая пухліна.

  • П. павек.

прыпухлы, .

Які трохі прыпух.

  • Прыпухлыя губы.

прыпухнуць, ; зак.

Трохі ўспухнуць.

  • Шчака прыпухла.

|| незак. прыпухаць, .

прыпынак, , м.

  1. Часовы перапынак у якім-н. дзеянні, часовае спыненне чаго-н.

    • Зрабіць п. на паляне.
    • Скакаць без прыпынку.
  2. Месца, дзе прыпыняецца аўтобус, трамвай, поезд і пад. для пасадкі і высадкі пасажыраў.

    • Аўтобусны п.
  3. Месца, якое можа служыць прыстанішчам, прытулкам.

    • Знайсці сабе п.
  4. знакі прыпынку — пісьмовыя знакі (кропка, коска, двукроп’е і г.д.), якія расстаўляюцца паводле пэўных правіл і абазначаюць сэнсавае і інтанацыйнае чляненне тэксту.

|| прым. прыпыначны, .

  • П. механізм.
  • П. пункт.

прыпыніцца, ; зак.

  1. Часова, ненадоўга спыніцца або перарвацца.

    • П. каля вітрыны.
    • Цягнік прыпыніўся на паўстанку.
    • Работа прыпынілася.
  2. Знайсці прыпынак дзе-н.

    • Дзе ён прыпыніўся з сям’ёй на першы час?

|| незак. прыпыняцца, .

прыпяваць, ; незак. (разм.).

Суправаджаць што-н. нягучнымі спевамі.

  • П. жнучы.

  • Жыць прыпяваючы (разм.) — жыць весела і добра.

прыпячатаць, ; зак. (разм.).

  1. Запячатаць чым-н.

    • П. сургучом.
  2. Паставіць пячатку на чым-н.

    • П. дакумент.
  3. перан. Моцна прыціснуць, прыбіць.

    • Моцны дождж прыпячатаў траву.

|| незак. прыпячатваць, .