Verbum

рэзаніраваць, ✂; незак.

Знаходзіцца ў стане рэзанансу (у 1 і 2 знач.).

• Струны раяля рэзаніруюць.

рэзаны, ✂.

1. Парэзаны на кавалкі.

   • Р. сыр.

2. у знач. прым. Нанесены рэжучай зброяй.

   • Рэзаная рана.
   • Крычаць як рэзаны.

3. Накіраваны коса, убок (пры гульні ў тэніс, валейбол і пад.).

   • Р. ўдар.
   • Р. мяч.

рэзацца, ✂; незак.

1. Рэзаць сябе чым-н. вострым.

   • Р. брытвай.

2. Рэзаць, рабіць балюча, муляць (разм.).

   • Пад кашуляй рэжацца колас.

3. Пра зубы, рогі: праразацца.

4. Біцца халоднай зброяй або (перан.) моцна сварыцца (разм.).

5. у што. Гуляць з азартам у якую-н. гульню (разм.).

   • Р. ў карты.
   • Р. ў шашкі.

рэзаць, ✂; незак.

1. Раздзяляць на часткі, аддзяляць ад цэлага чым-н. вострым.

   • Р. нажом хлеб.
   • Р. сала.
   • Р. на кавалкі.
   • Р. метал.
   • Р. дровы (пілаваць).
   • Р. камунікацыі (перан. перарываць, парушаць).
   • Р. па жывым (таксама перан. дзейнічаць жорстка).

2. Рабіць надрэз, разразаць, а таксама (разм.) аперыраваць.

   • Р. нарыў.

3. Забіваць чым-н. вострым.

   • Р. авечку.
   • Р. курэй.
   • Воўк рэзаў авечак (загрызаў; разм.).
   • Без нажа рэжа хто-н. каго-н. (перан. ставіць у цяжкае, бязвыхаднае становішча; разм.).

4. перан. Ставіць у бязвыхаднае становішча; губіць (разм.).

   • Р. мой праект.

5. што., па чым. Рабіць адбітак каго-, чаго-н. на паверхні чаго-н. вострым інструментам; вырабляць вырэзваннем.

   • Р. па дрэве.
   • Р. на медзі.

6. Прычыняць рэзкі боль, уразацца ў цела; непрыемна дзейнічаць на вочы, слых і пад. (пра вецер, святло, гук і пад.).

   • Цвік рэжа ў боце нагу.
   • Каўнер рэзаў шыю.
   • Зыркае сонца рэзала вочы.
   • Яго голас рэжа слых.

7. безас., што.

   • Пра адчуванне рэзі.
   • Рэжа ў жываце.

8. Гаварыць проста, адкрыта (разм.).

   • Р. праўду ў вочы.

9. Ставіць дрэнную адзнаку на экзамене (разм.).

10. што, у што і без дапаўнення. Ужыв. замест многіх дзеясловаў для перадачы энергічнага дзеяння, якое абазначаецца гэтымі дзеясловамі (разм.).

    • Р. польку (танцаваць).
    • Р. у карты (гуляць).

11. Удараць па датычнай, накіроўваючы ўбок, у косы палёт (спец.).

    • Р. мяч.

|| зак. разрэзаць, ✂, зарэзаць, ✂ і зрэзаць, ✂.

|| аднакр. разануць, ✂ і рэзнуць, ✂.

|| наз. рэзанне, ✂, рэзка, ✂ і разьба, ✂.

• Апрацоўка металаў рэзаннем.
• Разьба па дрэве.
• Рэзка хлеба.

|| прым. рэзальны, ✂ і разны, ✂.

• Рэзальны апарат.
• Разныя работы.

рэзгіны, ✂.

Прыстасаванне з вяровачнай сеткі, нацягнутай на сагнутыя драўляныя дужкі, у якім носяць сена, салому.

|| прым. рэзгінны, ✂.

рэзеда, ✂, ж.

Садовая травяністая расліна з конусападобным пахучым суквеццем.

|| прым. рэзедовы, ✂.

• Сямейства рэзедовых (наз.).

рэзекцыя, ✂, ж. (спец.).

Аперацыя выдалення органа або часткі органа.

• Р. страўніка.
• Р. рабра.

|| прым. рэзекцыйны, ✂.

рэзерв, ✂, м.

1. Запас, адкуль чэрпаюцца новыя сілы, рэсурсы.

   • Рэзервы вытворчасці.
   • Выкарыстаць усе рэзервы.

2. Воінскія фарміраванні,прызначаныя для стварэння новых ці ўмацавання дзеючых груповак.

   • Адвесці дывізію ў р.

3. Састаў ваеннаабавязаных,што прызываюцца ў армію па мабілізацыі.

Працоўныя рэзервы – пра моладзь,якая атрымлівае ў спецыяльных навучальных установах прафесіі кваліфікаваных рабочых.

|| прым. рэзервовы, ✂.

рэзерваваць, ✂; зак. і незак. (кніжн.).

Захаваць (-хоўваць) у рэзерве (у 1 знач.) што-н.

• Р. запасы нафты.
• Р. сваю думку (пакінуць за сабой права выказацца пазней).

|| зак. зарэзерваваць, ✂.

рэзервацыя, ✂, ж.

У ЗША і некаторых іншых краінах: тэрыторыя для пасялення абарыгенаў краіны.

• Р. індзейцаў.

|| прым. рэзервацыйны, ✂.