Verbum

рэзаць

дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Раздзяляць на часткі, аддзяляць ад цэлага чым-н. вострым.

   • Р. нажом хлеб.
   • Р. сала.
   • Р. на кавалкі.
   • Р. метал.
   • Р. дровы (пілаваць).
   • Р. камунікацыі (пераноснае значэнне: перарываць, парушаць).
   • Р. па жывым (таксама пераноснае значэнне: дзейнічаць жорстка).

2. Рабіць надрэз, разразаць, а таксама (размоўнае) аперыраваць.

   • Р. нарыў.

3. Забіваць чым-н. вострым.

   • Р. авечку.
   • Р. курэй.
   • Воўк рэзаў авечак (загрызаў; размоўнае).
   • Без нажа рэжа хто-н. каго-н. (пераноснае значэнне: ставіць у цяжкае, бязвыхаднае становішча; размоўнае).

4. пераноснае значэнне: Ставіць у бязвыхаднае становішча; губіць (размоўнае).

   • Р. мой праект.

5. што., па чым. Рабіць адбітак каго-, чаго-н. на паверхні чаго-н. вострым інструментам; вырабляць вырэзваннем.

   • Р. па дрэве.
   • Р. на медзі.

6. Прычыняць рэзкі боль, уразацца ў цела; непрыемна дзейнічаць на вочы, слых і пад. (пра вецер, святло, гук і пад.).

   • Цвік рэжа ў боце нагу.
   • Каўнер рэзаў шыю.
   • Зыркае сонца рэзала вочы.
   • Яго голас рэжа слых.

7. безасабовая форма, што.

   • Пра адчуванне рэзі.
   • Рэжа ў жываце.

8. Гаварыць проста, адкрыта (размоўнае).

   • Р. праўду ў вочы.

9. Ставіць дрэнную адзнаку на экзамене (размоўнае).

10. што, у што і без дапаўнення. Ужыв. замест многіх дзеясловаў для перадачы энергічнага дзеяння, якое абазначаецца гэтымі дзеясловамі (размоўнае).

    • Р. польку (танцаваць).
    • Р. у карты (гуляць).

11. Удараць па датычнай, накіроўваючы ўбок, у косы палёт (спецыяльны тэрмін).

    • Р. мяч.

|| закончанае трыванне: разрэзаць, зарэзаць і зрэзаць.

|| аднакратны дзеяслоў: разануць і рэзнуць.

|| назоўнік: рэзанне, рэзка і разьба.

• Апрацоўка металаў рэзаннем.
• Разьба па дрэве.
• Рэзка хлеба.

|| прыметнік: рэзальны і разны.

• Рэзальны апарат.
• Разныя работы.