Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

фрагме́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Урывак якога-н. тэксту, мастацкага, музычнага твора.

Ф. з оперы «Дзяўчына з Палесся».

2. Абломак, рэшткі якога-н. твора мастацтва.

|| прым. фрагмента́рны, -ая, -ае.

фрагмента́рны, -ая, -ае.

1. гл. фрагмент.

2. перан. Няпоўны, урывачны.

Ф. даклад.

|| наз. фрагмента́рнасць, -і, ж.

фра́за, -ы, мн. -ы, фраз, ж.

1. Закончанае выказванне.

Кароткая ф.

2. Напышлівы выраз, якім прыкрываецца беднасць, ілжывасць зместу.

Не даклад, а пустыя фразы.

3. У музыцы: рад гукаў або акордаў, якія ўтвараюць невялікую, адносна закончаную частку музычнай тэмы, мелодыі.

|| прым. фра́завы, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

Ф. акцэнт.

фразеалагі́зм, -а, мн. -ы, -аў, м.

Устойлівае спалучэнне слоў, якое характарызуецца пастаянным лексічным складам, устойлівай граматычнай будовай і вядомым для носьбітаў мовы значэннем, напр.: даць дуба, застацца з носам.

фразеало́гія, -і, ж.

1. Раздзел мовазнаўства, які вывучае фразеалагізмы.

2. Сукупнасць фразеалагізмаў пэўнай мовы, асобнага твора, пісьменніка і пад.

Ф. твораў Я.

Коласа.

3. Прыгожыя, напышлівыя выразы, фразы.

|| прым. фразеалагі́чны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Ф. слоўнік.

фразёр, -а, мн. -ы, -аў, м.

Чалавек, які любіць гаварыць фразы (у 2 знач.), напышлівыя, пустыя прамовы.

|| ж. фразёрка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

|| прым. фразёрскі, -ая, -ае.

фразёрства, -а, н.

Пустаслоўе, любоў, схільнасць да фразы (у 2 знач.).

фразёрстваваць, -ствую, -ствуеш, -ствуе; -ствуй; незак.

Займацца фразёрствам.

фразі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; незак., што (спец.).

Выдзяляць у вымаўленні або пры выкананні выразныя месцы фраз.

|| наз. фразіро́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж.

фрак, -а, мн. -і, -аў, м.

Парадны мужчынскі сурдут з выразанымі спераду поламі і доўгімі вузкімі фалдамі ззаду.

|| прым. фра́чны, -ая, -ае.