Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

вульгарыза́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Чалавек, які вульгарызуе што-н.

|| прым. вульгарыза́тарскі, -ая, -ае.

вульгары́зм, -а, мн. -ы, -аў, м.

Грубае, вульгарнае (у 1 знач.) слова або выраз, ужыты ў літаратурнай мове.

вундэркі́нд, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Дзіця з надзвычайнымі здольнасцямі.

|| прым. вундэркі́ндаўскі, -ая, -ае.

вунь, часц.

1. указ. Ужыв. для ўдакладнення месца ці месцазнаходжання каго-, чаго-н.

Вунь там, каля лесу.

А вунь, што гэта за дрэва?

2. вылуч. Вылучае або падкрэслівае значэнне таго ці іншага слова ў сказе.

Вунь нядаўна мы іх бачылі тут.

3. узмацн. У спалучэнні з займеннікамі ўказвае на меру або ступень якасці чаго-н.

Вунь колькі ягад вы набралі.

Вунь якая глыбокая яма.

4. у знач. прысл. У тым месцы, не тут.

Вунь відаць вёска.

Вунь (яно) што або вунь (яно) як (разм.) — вокліч для выказвання здзіўлення або ўсведамлення.

ву́праж, -ы, ж.

1. Рыштунак для запрэжкі (у 1 знач.).

Конская в.

2. Счэпнае прыстасаванне ў вагонах (спец.).

|| прым. ву́пражны, -ая, -ае.

вурката́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ко́ча; незак. (разм.).

Утвараць аднастайныя пералівістыя гукі, глуха грукатаць.

Вуркатаў гром.

Машыны вуркочуць.

|| наз. вурката́нне, -я, н.

вуркатлі́вы, -ая, -ае.

1. Які раскаціста гучыць, глуха грукоча.

В. гром.

2. Бурклівы.

Вуркатлівая старая.

|| наз. вуркатлі́васць, -і, ж.

вурча́ць, -чу́, -чы́ш, -чы́ць; -чы́м, -чыце́, -ча́ць; -чы́; незак.

Тое, што і бурчаць (у 1 знач.).

|| наз. вурча́нне, -я, н.

вус гл. вусы.

вуса́ты, -ая, -ае.

З вусамі; з доўгімі або густымі вусамі.

В. мужчына.

В. матыль.

|| наз. вуса́тасць, -і, ж.