Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

фрахтава́льнік, -а, мн. -і, -аў, м. (спец.).

Асоба або ўстанова, якая фрахтуе судны.

фрахтава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; незак., што.

Наймаць судна для перавозкі грузаў.

|| зак. зафрахтава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

|| наз. фрахто́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж.

|| прым. фрахто́вачны, -ая, -ае.

фрахто́ўшчык, -а, мн. -і, -аў, м. (спец.).

Асоба або ўстанова, якая дае судна пад фрахт.

фра́чны гл. фрак.

фро́нда, -ы, ДМ -дзе, ж.

1. Дваранска-буржуазны рух супраць абсалютызму ў Францыі ў 17 ст.

2. перан. Непрынцыповая апазіцыя, галоўным чынам па матывах асабістага або групавога характару (кніжн.).

фронт, -у, М -нце, мн. франты́, -о́ў, м.

1. Строй салдат, войск.

2. Звернуты да ворага, непрыяцеля край баявога размяшчэння войск, лінія, па якой разгорнуты перадавыя падраздзяленні.

Ф. палка.

3. Група дзеючых армій (у 3 знач.) пад кіраўніцтвам аднаго камандуючага.

Трэці Беларускі ф.

4. Месца, раён ваенных дзеянняў і размяшчэнне войск у час вайны, а таксама дзеючая армія ў такім раёне.

Адпраўка на ф. папаўнення.

5. перан., чаго. Месца, участак, сфера якой-н. дзейнасці.

Ф. забудовы горада.

Працоўны ф.

Пашырыць ф. сяўбы яравых.

6. перан. Сфера, галіна якой-н. дзейнасці.

Культурны ф.

Адзіным фронтам — дружна, згуртавана.

На два франты — у двух напрамках (дзейнічаць).

Шырокім фронтам — з вялікім ахопам, размахам.

|| прым. франтавы́, -а́я, -о́е (да 2—4 знач.).

фрукт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. Ядомы плод якога-н. дрэва або куста (звычайна садовага).

2. перан. Чалавек, ад якога можна чакаць усякіх непрыемнасцей; тып, суб’ект (разм., пагард.).

|| прым. фрукто́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Ф. сад.

фрукто́за, -ы, ж.

Пладовы цукар, які ўтрымліваецца ў пладах, мёдзе і пад.

|| прым. фрукто́зны, -ая, -ае.

фрыво́льнасць, -і, ж.

1. гл. фрывольны.

2. мн. -і, -ей. Фрывольнае слова, выраз.

Не дазваляй сабе гаварыць фрывольнасці.

фрыво́льны, -ая, -ае.

Не зусім прыстойны, легкадумны, нясціплы.

Фрывольныя размовы пра жанчын.

|| наз. фрыво́льнасць, -і, ж.