Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

грыма́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (разм.).

Удар кулаком, кухталь.

Надаваць грымакоў.

грыма́са, -ы, мн. -ы, грыма́с, ж.

Наўмыснае або міжвольнае скрыўленне твару, выкліканае якім-н. пачуццём.

грыма́снік, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).

Той, хто любіць рабіць грымасы.

|| ж. грыма́сніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

грыма́снічаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

Рабіць грымасы.

|| наз. грыма́снічанне, -я, н.

грыме́ць, -млю́, -мі́ш, -мі́ць; -мі́м, -міце́, -мя́ць; -мі́; незак.

1. Утвараць моцныя гукі, грукат.

Грымяць калёсы па бруку.

За лесам грымела (безас.). Г. каструлямі.

2. перан. Мець вялікую папулярнасць, славу.

Г. на ўсю краіну.

|| зак. прагрыме́ць, -млю́, -мі́ш, -мі́ць; -мі́м, -міце́, -мя́ць; -мі́.

|| аднакр. гры́мнуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 1 знач.).

грымёр, -а, мн. -ы, -аў, м.

Работнік тэатра, які грыміруе артыстаў.

|| прым. грымёрскі, -ая, -ае.

грымірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак., каго-што.

1. Накладваць грым з мэтай надання акцёру патрэбнага для яго ролі выгляду.

2. пад каго або кім-чым. Пры дапамозе грыму надаваць каму-н. якую-н. знешнасць.

Г. пад селяніна.

Г. артыста клоўнам.

|| зак. загрымірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны і нагрымірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны.

|| звар. грымірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся; зак. загрымірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся.

|| наз. грыміро́ўка, -і, ДМо́ўцы, ж. і грымірава́нне, -я, н.

грымлі́вы, -ая, -ае (разм.).

3 громам, грымотамі.

Грымлівае лета.

гры́мнуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся; зак. (разм.).

1. 3 грукатам паваліцца, упасці.

Г. з калёс.

2. Ударыцца аб што-н.

Г. аб вушак.

гры́мнуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак.

1. гл. грымець.

2. Нечакана, раптоўна пачацца.

Грымнула вайна.

3. чым і без дап. 3 сілай ударыць, стукнуць.

Г. кулаком па стале.

Г. палена на падлогу.

4. 3 шумам, грукатам паваліцца, упасці.

Г. з лесвіцы.