Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

тэ́рцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

У музыцы: трэцяя ступень гамы, а таксама інтэрвал (у 2 знач.), які ахоплівае тры ступені гукарада.

Вялікая тэрцыя — інтэрвал у тры ступені, які ўтрымлівае два тоны.

Малая тэрцыя — інтэрвал у тры ступені, які ўтрымлівае паўтара тону.

|| прым. тэ́рцыевы, -ая, -ае.

тэрцэ́т, -а, Мэ́це, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Музычны твор для трох выканаўцаў, трох галасоў; трыа.

2. Страфа з трох вершаваных радкоў; трохрадкоўе.

тэрыко́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

Конусападобны насып пустой пароды каля шахты.

Салігорскія тэрыконы.

тэрыто́рыя, -і, мн. -і, -рый, ж.

Зямельная прастора з пэўнымі межамі.

Т.

Беларусі.

Т. завода.

|| прым. тэрытарыя́льны, -ая, -ае.

тэрэнку́р, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.

1. -у. Дакладна дазіраваная ў часе і адлегласці лячэбная хадзьба на курортах і ў санаторыях.

2. -а. Спецыяльна прыстасаваная дарожка для такой хадзьбы.

тэст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Стандартнае заданне, якое прымяняецца для вызначэння разумовых здольнасцей, схільнасцей, ведаў, уменняў чалавека і іншых бакоў яго асобы.

Т. на інтэлектуальнае развіццё.

Т. ацэнкі матэматычных здольнасцей.

2. Пробныя ўздзеянні на арганізм для вывучэння розных фізіялагічных працэсаў у ім, а таксама для вызначэння функцыянальнага стану асобных органаў, тканак і арганізма ў цэлым.

Зрокавы, слыхавы т.

Т. на наяўнасць цяжарнасці.

3. У інфарматыцы: задача з вядомым рашэннем, прызначаная для праверкі правільнасці работы ЭВМ і яе праграмнага забеспячэння.

Т. для праверкі памяці ЭВМ.

|| прым. тэ́ставы, -ая, -ае.

тэсці́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; незак.

Правяраць, вызначаць што-н. пры дапамозе тэста.

|| зак. пратэсці́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны.

|| наз. тэсці́раванне, -я, н.

тэтрало́гія, -і, мн. -і, -гій, ж.

Чатыры літаратурныя або музычна-драматычныя творы, аб’яднаныя агульнай ідэяй і пераемнасцю сюжэта.

|| прым. тэтралагі́чны, -ая, -ае.

тэтра́метр, -а, мн. -ы, -аў, м.

У антычным вершаскладанні: чатырохдольны верш.

|| прым. тэтраметры́чны, -ая, -ае.

тэўто́ны, -аў, адз.о́н, -а, м.

Агульная назва старажытнагерманскіх плямёнаў.

|| прым. тэўто́нскі, -ая, -ае.