Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

каменда́нт

(ням. Kommendant, ад лац. commendans, -ntis)

1) начальнік войск крэпасці або ўмацаванага раёна;

2) вайсковы начальнік, які наглядае за парадкам нясення службы ў гарнізоне;

3) асоба, якая наглядае за парадкам перамяшчэння войск і вайсковых грузаў на шляхах зносін (ваенны к.);

4) асоба, якая адказвае за ахову і маёмасць якога-н. грамадскага будынка (напр. к. інтэрната).

камендату́ра

(ням. Kommandantur)

установа, якую ўзначальвае камендант гарнізона, а таксама памяшканне гэтай установы.

каменда́цыя

(лац. commendatio = даручэнне)

характэрны для перыяду ранняга сярэдневякоўя акт пераходу васала ў залежнасць ад сеньёра.

камендо́р

(англ. commander)

матрос-артылерыст у рускім флоце (18 ст. — 1917 г.) і флотах некаторых іншых дзяржаў.

каменсалі́зм

(ад фр. commensal = сатрапезнік, ад лац. com = сумесна + mensa = стол)

форма сумеснага жыцця жывёл розных відаў, пры якой адзін арганізм жыве за кошт другога, не робячы яму шкоды (напр. рыба-прыліпала на целе акулы); к. больш блізкі да сімбіёзу, чым да паразітызму 1.

каменса́лы

(фр. commensal = сатрапезнік)

жывёлы, якія жывуць на целе ці ў поласці цела іншых жывёл, маючы ад гэтага карысць і не робячы шкоды гаспадару.

камента́рый

(лац. commentarius)

1) тлумачэнні, паясненні да якога-н. друкаванага тэксту (напр. к. да твораў К. Чорнага);

2) тлумачэнні і крытычныя заўвагі з выпадку якой-н. падзеі (гістарычнай, палітычнай, спартыўнай і інш.).

камента́тар

(лац. commentator)

той, хто каменціруе што-н.; аўтар каментарыя (напр. к. па знешнепалітычных пытаннях).

каменці́раваць

(лац. commentari)

1) даваць каментарый да якога-н. тэксту (напр. к. вершы М. Багдановіча);

2) абмяркоўваць што-н., рабіць свае заўвагі аб чымн. (напр. к. спектакль).

ка́мера

(лац. camera)

1) памяшканне асобага, спецыяльнага прызначэння (напр. к. для хавання багажу, турэмная к.);

2) закрытая прастора ў якой-н. машыне, прыборы, збудаванні (напр. к. фотаапарата, к. шлюза);

3) унутраная гумавая абалонка пад шынай аўтамабіля, пакрышкай мяча, якая напампоўваецца паветрам.