дакава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; ‑куём, ‑куяце; заг. дакуй; зак., каго-што.
Скончыць каванне каго‑, чаго‑н. Дакаваць падкову. Дакаваць каня.
даказа́льнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць даказальнага. Даказальнасць тэарэмы.
даказа́льны, ‑ая, ‑ае.
Які можа быць даказаны. Даказальнае палажэнне.
дака́заны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад даказаць (у 1, 2 знач.).
даказа́ць, ‑кажу, ‑кажаш, ‑кажа; зак.
1. што і без дап. Скончыць гаварыць; давесці да канца сваю гаворку. — Наперад, хлопцы!.. Бі штыкамі!.. — Начдыў не даказаў, Ён паў над жоўтымі пяскамі, Як быццам задрамаў. Броўка. Пры гэтым Лабановіч зазірае ў вочы Вользе Віктараўне з хітраватаю ўсмешкаю, каб сказаць гэтым поглядам тое, чаго не даказаў словамі. Колас. Ганна не даказала — нервовасць скрала словы. Гартны.
2. што і з дадан. сказам. Пацвердзіць правільнасць чаго‑н. фактамі, пераканаўчымі довадамі. Даказаць тэарэму. Даказаць сваю вернасць радзіме. □ Не трэба баяцца З жыццём паспрачацца І праўду сваю даказаць. Чарнушэвіч. Дакажам працаю, што можам Мы гаспадарыць на зямлі, І ўраджаем упрыгожым Нашы калгасныя палі. Чарот. // Паказаць, выявіць. Сусветная сістэма сацыялізма менш чым за чвэрць стагоддзя свайго існавання даказала ва ўсіх сферах чалавечай дзейнасці сваю велізарную перавагу над аджываючай сістэмай капіталізму. «Звязда».
3. на каго. Разм. Данесці, нагаварыць. — Гэта ж я даказала на .. [дэзерціраў], калі і хто дома будзе. Крапіва.
4. (звычайна з адмоўем). Разм. Зраўняцца з кім‑н. у чым‑н., зрабіць так, як хто‑н. Была Марылька такая смелая, што і хлопец другі не дакажа. Якімовіч.
•••
Даказаць сваё — пераканаць каго‑н. у сваёй праваце.
дака́званне, ‑я, н.
Дзеянне паводле дзеясл. даказваць — даказаць (у 1, 2 і 3 знач.).
дака́звацца, ‑аецца; незак.
Зал. да даказваць.
дака́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да даказаць (у 1, 2 і 3 знач.).
дака́зчык, ‑а, м.
Разм. Той, хто даказвае на каго‑н.; даносчык, нагаворшчык.