Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

дэ, нескл., н.

Назва літары «д».

дэ..., прыстаўка.

Абазначае: 1) аддзяленне, выдаленне, адмену, спыненне чаго‑н. або адваротнае дзеянне, напрыклад: дэгазацыя, дэкваліфікацыя, дэблакіраваць, дэмабілізацыя, дэнацыяналізацыя; 2) рух уніз, паніжэнне, спад, напрыклад: дэградацыя.

[Лац. de...]

дэанталагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дэанталогіі.

дэантало́гія, ‑і, ж.

1. Прафесіянальная этыка медыцынскіх работнікаў, прынцыпы іх паводзін, накіраваныя на максімальнае павышэнне карыснасці лячэння.

2. Раздзел этыкі, у якім разглядаюцца праблемы абавязку і абавязковага.

[Ад грэч. déon, déontos — патрэбнае, належнае і logos — вучэнне.]

дэбаркадэ́р, ‑а, м.

1. Плывучая прыстань для рачных суднаў. Лужкі — невялічкая прыстань, тут нават не было дэбаркадэра, і параходы прыставалі проста да крутога пясчанага берага. Краўчанка.

2. Уст. Платформа на чыгуначнай станцыі. На станцыі — на пероне, на дэбаркадэры і паміж рэек пахаджвалі чыгуначныя жандары, гарадавыя. Мурашка.

[Фр. débarcadére.]

дэбатава́цца, ‑туецца; незак.

Зал. да дэбатаваць.

дэбатава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., што і без дап.

Абмяркоўваць што‑н., весці дэбаты. Дэбатаваць пытанне. Дэбатаваць доўгі час.

дэба́ты, ‑аў; адз. няма.

Абмеркаванне якога‑н. пытання; спрэчкі. Пасля даклада пачаліся дэбаты. Спыніць дэбаты. □ Пазіраючы ажыўлены рух навакол парламента, мы ўспомнілі, што сёння адбываюцца дэбаты па ратыфікацыі .. пагадненняў. Лынькоў.

[Фр. debats.]

дэбашы́р, ‑а, м.

Той, хто ўчыняе дэбошы; буян, скандаліст. Заўзяты п’яніца і дэбашыр займаецца.. цёмнымі камбінацыямі. «ЛіМ».

дэбашы́рства, ‑а, н.

Паводзіны, учынкі дэбашыра.